Artificial Insemination: કૃત્રિમ બીજદાનથી પશુઓની જાતિ સુધારાશે, ઉત્પાદકતા વધારશે – અભ્યાસની મહત્વપૂર્ણ શોધ
Artificial Insemination: કૃત્રિમ બીજદાન પશુપાલન ક્ષેત્ર માટે જીવનરક્ષક સાબિત થઈ રહ્યું છે. ટાટા-કોર્નેલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એગ્રીકલ્ચર એન્ડ ન્યુટ્રિશન (TCI) ના અભ્યાસ દ્વારા આ વાત સાબિત થાય છે. હવે, પશુપાલકો પ્રાણીઓને કુદરતી રીતે ગર્ભાધાન કરાવવા ઉપરાંત, AI ની મદદથી તેમને ગર્ભાધાન પણ કરાવી રહ્યા છે. જોકે, અભ્યાસમાં એ પણ બહાર આવ્યું છે કે AI ને વધુ પ્રોત્સાહન આપવાની જરૂર છે. આ માટે, જાગૃતિ વધારવાની, માળખાગત સુવિધાઓ સુધારવાની અને પશુપાલકોને સબસિડી આપવાની જરૂર છે.
અભ્યાસો દર્શાવે છે કે AI ની મદદથી, પ્રાણીઓની જાતિઓમાં સુધારો થઈ રહ્યો છે. તે જ સમયે, દૂધ અને માંસ જેવા પ્રાણીઓનું ઉત્પાદન પણ વધી રહ્યું છે. આમ છતાં, માત્ર ભારત જ નહીં પરંતુ વિશ્વના ઘણા નાના દેશો પશુપાલનમાં AI અપનાવી રહ્યા નથી. અભ્યાસમાં એ પણ બહાર આવ્યું છે કે લોકો AI અપનાવતા નથી તેના પાંચ કારણો છે.
સામાજિક વસ્તી વિષયક માહિતી
અભ્યાસ દરમિયાન, TCI એ શોધી કાઢ્યું કે સામાજિક વસ્તી વિષયકતા એ AI અપનાવવા પાછળના પાંચ કારણોમાંનું એક છે. કૃત્રિમ ગર્ભાધાન અંગે શિક્ષણ અને જાગૃતિ સૌથી વધુ અસરકારક માનવામાં આવી છે. કારણ કે અભ્યાસમાં એવું જોવા મળ્યું હતું કે શિક્ષિત પશુપાલકો AI ના ફાયદાઓને ખૂબ સારી રીતે સમજે છે.
એનિમલ ફાર્મનું પ્રસ્થાન
TCI એ અભ્યાસમાં એમ પણ જણાવ્યું છે કે પશુ ફાર્મ AI સુવિધાઓથી જેટલું દૂર હશે, તેને અપનાવવાની શક્યતા એટલી જ ઓછી થશે. કારણ કે જ્યારે AI ટેકનિશિયન દૂર હોય છે, ત્યારે પશુપાલક આળસુ બની જાય છે અને કુદરતી રીતે પ્રાણીઓને ગર્ભવતી બનાવવાનો પ્રયાસ કરે છે.
દૂધના સારા ભાવ મળશે
TCI એ તેના અભ્યાસમાં દાવો કર્યો છે કે જ્યાં પશુપાલકોને દૂધના સારા ભાવ મળી રહ્યા છે, ત્યાં તેઓ AI ની મદદથી સરળતાથી તેમના પ્રાણીઓને ગર્ભવતી બનાવી રહ્યા છે. અને જ્યાં દૂધ સારા ભાવે વેચાતું નથી, ત્યાં પશુપાલકો જૂની પદ્ધતિઓ અપનાવી રહ્યા છે અને કુદરતી રીતે પ્રાણીઓનું ગર્ભાધાન કરાવી રહ્યા છે.
સંસ્થાકીય સહાય
અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે એજન્ટો સાથે સંપર્ક અને ખેડૂત સંગઠનો તરફથી તાલીમ AI અપનાવવામાં વધુ મદદરૂપ સાબિત થઈ રહી છે. કારણ કે તેઓ ખેડૂતોને માહિતી અને સંબંધિત કુશળતાની વધુ સારી પહોંચ પૂરી પાડે છે. ખેડૂત જૂથોની સભ્યપદ પણ તેમને AI અપનાવવામાં મદદરૂપ સાબિત થઈ રહી છે.
આબોહવા પરિવર્તન પણ એક પડકાર છે
અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે આબોહવા પરિવર્તનને ધ્યાનમાં રાખીને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા પ્રાણી ઉત્પાદનોની વધતી માંગને પહોંચી વળવી પણ એક પડકાર છે. AI જાતિ સુધારણા અને ઉત્પાદકતા વધારવામાં મદદ કરે છે. આ જરૂરિયાત પશુપાલકોને પણ AI તરફ આકર્ષે છે.
