SEBIની મોટી કાર્યવાહી: પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ અને 4 ડિરેક્ટરો પર પ્રતિબંધ, 3.22 કરોડ રૂપિયાની ગેરકાયદેસર કમાણી જપ્ત
SEBI: માર્કેટ રેગ્યુલેટર સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (SEBI) એ સોમવારે (28 એપ્રિલ) સ્ટોક બ્રોકર પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સ (PWA) અને તેના ચાર ડિરેક્ટરોને તાત્કાલિક અસરથી બજાર વ્યવહારોમાંથી પ્રતિબંધિત કર્યા અને 3.22 કરોડ રૂપિયાની ગેરકાયદેસર કમાણી જપ્ત કરી. કંપની પર 621 કેસોમાં ઓર્ડર સ્પૂફિંગ દ્વારા શેરના ભાવમાં હેરાફેરી કરવાનો આરોપ છે. તમને જણાવી દઈએ કે ઓર્ડર સ્પૂફિંગમાં, વેપારી ઇરાદાપૂર્વક ઓર્ડર આપે છે જેને સેટલ થાય તે પહેલાં તે રદ કરે છે અને તે જ સમયે બીજી બાજુ વેપાર કરે છે.
41 પાનાના ઓર્ડરમાં, સેબીના પૂર્ણ-સમય સભ્ય કમલેશ વાર્ષ્ણેયે જણાવ્યું હતું કે, “ઓર્ડર સ્પૂફિંગ એ એક અન્યાયી વેપાર પ્રથા છે જેનો ઉપયોગ પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સે અન્ય લોકોને ગેરમાર્ગે દોરવા અને બજારમાં ભાવમાં વધઘટથી નફો મેળવવા માટે કર્યો હતો. તે બજારના ભાવને વિકૃત કરે છે અને બજારની કાર્યક્ષમતાને નબળી પાડે છે.”
૧૭૩ સ્ક્રિપ્ટોમાં ૬૨૧ વખત સ્પૂફિંગ
બજાર નિયમનકારની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સે જાન્યુઆરી 2021 થી જાન્યુઆરી 2025 દરમિયાન કેશ અને ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટમાં 173 વિવિધ કંપનીઓના શેર (જેને સ્ક્રિપ્સ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે) ની મોટા પાયે છેતરપિંડી કરી હતી. આ સમયગાળા દરમિયાન, છેતરપિંડીની 621 વિવિધ ઘટનાઓ બની હતી. નિયમનકારે શોધી કાઢ્યું કે પટેલ વેલ્થ એડવાઇઝર્સે ઘણી સ્ક્રિપ્સમાં મોટા ઓર્ડર આપ્યા હતા, જે પ્રવર્તમાન બજાર ભાવ કરતાં નોંધપાત્ર રીતે નીચે અથવા ઉપર હતા. તેમનો હેતુ આ હુકમોનો નિકાલ કરવાનો નહોતો.
ઓર્ડર ચૂસવું એ ગેરકાયદેસર ટ્રેડિંગ વ્યૂહરચના છે. આમાં, વેપારી મોટી માત્રામાં ખરીદી અથવા વેચાણના ઓર્ડર આપે છે પરંતુ તેને પૂર્ણ કરવાનો કોઈ ઇરાદો નથી. તેનો હેતુ બજારમાં કૃત્રિમ માંગ અથવા પુરવઠાનો ભ્રમ પેદા કરવાનો છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ શેરનો વર્તમાન બજાર ભાવ 200 રૂપિયા છે, તો સ્પૂફર 220 રૂપિયામાં મોટો ખરીદી ઓર્ડર આપી શકે છે. રોકાણકારોને લાગશે કે શેરની માંગ વધુ છે, જેના કારણે ભાવ વધે છે. જેમ જેમ કિંમત વધે છે, તેમ તેમ બનાવટી વ્યક્તિ પોતાનો સ્ટોક પૂર્વનિર્ધારિત ઊંચા ભાવે વેચે છે અને પછી નકલી ખરીદીનો ઓર્ડર રદ કરે છે.
