Bollywood Reaction: આતંક સામે ફિલ્મી યુદ્ધ: જ્યારે બૉલિવૂડ બની ગયું રાષ્ટ્રવાદી અવાજ.
પહલગામ આતંકી હુમલા પછી ફરી એકવાર કાશ્મીરમાં પાકિસ્તાન પોષિત આતંકવાદ ચર્ચામાં છે. ભારત સરકારે આ મુદ્દે કડક પગલાં લીધાં છે. પરંતુ આ પહેલી વાર નથી કે પાકિસ્તાની આતંકવાદને ખુલ્લી આંખે ઓળખવામાં આવ્યો છે. આપણા સિનેમાએ પણ વારંવાર આ ખતરનાક ચહેરા પર પડદો ઊંચક્યો છે અને દેશભક્તિની ભાવનાઓ ઉર્જાવાન કરી છે.
‘Gadar’: જ્યારે તારા સિંહે પાકિસ્તાનની ધરતી પર હિંદુસ્તાનનો નારો લગાવ્યો
2001માં આવેલી બ્લોકબસ્ટર ફિલ્મ ગદર: એક પ્રેમ કથા આજે પણ લોકોના દિલમાં Raj છે. તારા સિંહનો ‘પાકિસ્તાન મુરદાબાદ’ સંભળાવતો સંદેશો અને ‘હિંદુસ્તાન ઝિંદાબાદ’ ની દહાડ આજે પણ સંભળાઈ રહી છે. જ્યારે ફિલ્મનો બીજો ભાગ આવ્યો, ત્યારે પાકિસ્તાનમાં હલચલ મચી ગઈ હતી.
90ના દાયકાથી શરૂ થયો આતંકવાદ આધારિત ફિલ્મોનો દોર
1990ના દાયકામાં કાશ્મીરમાં પાકિસ્તાની આતંકી પ્રવૃત્તિઓ વઘારવા લાગી હતી. એ જ સમયે મણિરત્નમની ફિલ્મ રોઝા આવી અને પહેલીવાર કાશ્મીરમાં વધતા આતંકને ઘેરતી રીતે રજૂ કર્યો.
‘દિલ સે’ માં પહેલી વાર માનવ બોમ્બ
1998માં આવેલી મણિરત્નમની બીજી ફિલ્મ દિલ સે એ પહેલી હિન્દી ફિલ્મ હતી જેમાં માનવ બોમ્બ દર્શાવવામાં આવ્યો હતો. મનીષા કોઇરાલા આત્મઘાતી હુમલાવાળી ભૂમિકામાં હતી. આ પછી 1999માં આવેલી સરફરોશ ફિલ્મે પાકિસ્તાન દ્વારા ચાલતી ઘૂસણખોરી અને આતંકના નકાબને ઊંચક્યો હતો.
9/11 પછી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે આતંકવાદ વિષયમાં
9/11 પછી ભારતીય તેમજ વિદેશી ફિલ્મોએ આતંકવાદને કેન્દ્રસ્થાને મૂક્યો. બ્લેક ફ્રાઈડે, ઉરી, કુરબાન, રાજી, દ કાશ્મીર ફાઇલ્સ, જવાન, પઠાણ જેવી ફિલ્મોએ માત્ર ભારત નહીં પણ આંતરરાષ્ટ્રીય આતંકવાદના ખતરાને પણ દર્શાવ્યું.
વિદેશી ફિલ્મોમાં પણ આતંકવાદ પર ઘેરણું રજૂ
અમેરિકાની ફ્લાઈટ 93, વર્લ્ડ ટ્રેડ સેન્ટર, બ્રિટનની બ્લડી સંડે, અને અફઘાનિસ્તાન આધારિત લોન સર્વાઈવર જેવી ફિલ્મોએ પણ આ વિષયને ખુબ અસરકારક રીતે રજૂ કર્યો.
પાકિસ્તાન – આતંકનો નવો કેન્દ્રીય બિંદુ
9/11 પછી પાકિસ્તાન આતંકનો નવો કેન્દ્ર બન્યો. ઓસામા બિન લાદેન પાકિસ્તાનમાં છુપાયો હતો, અને ત્યાં જ મારો ગયો — આણે વિશ્વ સમુદાય સમજી ગયો કે પાકિસ્તાન આતંકવાદનો પોશક છે. આ વાત આપણી ફિલ્મોએ પહેલેથી જ દર્શાવી દીધી હતી.
ભારતીય સિનેમા વર્ષોથી આતંકવાદ સામેની લડાઈમાં એક મજબૂત અવાજ રહી છે. અને જ્યારે સુધી પાકિસ્તાન આતંકવાદને શહ દે છે, ત્યારે સુધી ભારતની ફિલ્મોમાં “પાકિસ્તાન મુરદાબાદ” ગુંજતો રહેશે.
