VS Hospital Clinical Trial Scam : VS હોસ્પિટલનું કાળું સત્ય: ક્લિનિકલ ટ્રાયલની આડમાં નાણાકીય કૌભાંડ
VS Hospital Clinical Trial Scam: અમદાવાદની જાણીતી સરકારી હોસ્પિટલ, વી.એસ. હોસ્પિટલ (VS Hospital), હવે માત્ર દર્દીઓના ઈલાજ માટે નહીં પરંતુ અઢળક વિવાદો માટે પણ ચર્ચાનો વિષય બની ગઈ છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી અહીં ક્લિનિકલ ટ્રાયલના નામે જે કંઈક ચાલી રહ્યું હતું, તેનો ખુલાસો હવે બહાર આવી ગયો છે..
ક્લિનિકલ ટ્રાયલ: શા માટે અને શું થયું?
ક્લિનિકલ ટ્રાયલ એ એવી પ્રક્રિયા છે, જેમાં નવા દવાખાના ઉપચારની અસર તપાસવામાં આવે છે, પરંતુ તેના માટે સખત નિયમો અને નૈતિકતા જરૂરી છે. દર્દીઓની માહિતી, સંમતિ અને સુરક્ષા – દરેક બાબતમાં ચુસ્તતા હોવી જોઈએ.
પણ VS Hospitalમાં વિવિધ ખાનગી કંપનીઓની દવાઓ અને ઉપચાર વિધિઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું – અને એ પણ ઘણીવાર દર્દીઓના પુર્ણ જાણકાર વગર! ઘણા કેસમાં દર્દીઓને એવું જ લાગતું હતું કે તેમને સામાન્ય સારવાર મળી રહી છે, જ્યારે હકીકતમાં તેઓ અજમાયશનો હિસ્સો બન્યા હતા.
નાણાકીય ગેરરીતિઓ: હઝારોનું નહીં, લાખોનું ચોર
આ ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સ માટે ખાનગી દવા કંપનીઓથી મળેલ પૈસા – જે રૂપિયા લાખોની રકમમાં હતા – એ ન તો હોસ્પિટલના ખાતામાં દાખલ થયા અને ન જ કોઇ સત્તાવાર રીતે શહેરના જનતાની હિતમાં ઉપયોગમાં લેવાયા.
એ પૈસા ક્યાં ગયા?
આ રકમ ટ્રાયલના મુખ્ય સંચાલકો અને સંકળાયેલા સંસ્થાઓના અંગત ખાતામાં ટ્રાન્સફર થઈ હતી. એટલે કે સરકારી હોસ્પિટલના પ્રાંગણમાં બેઠેલા લોકો દવાઓના પરીક્ષણના નાંમે વ્યક્તિગત ધંધો ચલાવી રહ્યાં હતાં.
નૈતિક મુદ્દાઓ: દર્દીઓની જાણકારી વગર ઉપચાર?
એવું પણ સામે આવ્યું છે કે આ ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સમાં કેટલાય દર્દીઓ સાથે તેમના જમાવટ કરતા તબીબોએ પૂરતી જાણકારી વિના સહમતિ ફોર્મ પર સહી લેવડાવ્યા હતા – કેટલીક વાર તો અંગૂઠાનો નિશાન પણ લેવાયો હતો.
આ રીતે દર્દીઓનું પણ શારીરિક અને માનસિક શોષણ થયુ – એવું કહી શકાય છે.
હોસ્પિટલ તંત્ર અને AMCનું વલણ
આ સમગ્ર ઘટના અંગે જ્યારે સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ અને અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (AMC)ના અધિકારીઓને પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો, ત્યારે મોટાભાગે જવાબદારી ટાળવાની વૃત્તિ જોવા મળી.
અહેવાલ મુજબ હૉસ્પિટલના એક પૂર્વ મેડિકલ સુપરિટેન્ડેન્ટે જણાવ્યું કે “મારા સમયકાળ દરમિયાન બધું નિયમ મુજબ ચાલ્યું હતું,” જ્યારે કેટલીક સામે ભ્રષ્ટાચાર મુદ્દે તપાસના નિર્દેશો આપ્યા પણ કોઈ ચોક્કસ કાર્યવાહીનો ખુલાસો થયો નથી.
લોકોનો વિશ્વાસ તૂટે એવી ઘટના
એક સરકારી હોસ્પિટલમાં, જ્યાં ગરીબ લોકો આશા લઇને આવે છે કે મફત અને યોગ્ય સારવાર મળશે – ત્યાં આવું કૌભાંડ થયા બાદ લોકોનો તંત્ર પરનો વિશ્વાસ ટૂટી શકે છે. હકીકતમાં, એ લોકો જે પોતાના શરીર ઉપર દવા અજમાવવાની મંજૂરી આપે છે, એનો લાભ તેમને નહીં પણ અન્ય કોઈને મળે, તો એ કેટલું અયોગ્ય છે!
હવે શું? માર્ગ કયો?
તાત્કાલિક તપાસ: AMC અને રાજ્ય સરકાર દ્વારા ચુસ્ત તપાસની કામગીરી શરૂ થવી જોઈએ.
જવાબદારોને સજા: જે ડોક્ટર કે સંસ્થાઓએ આ કૌભાંડમાં ભાગ લીધો, તેમના સામે કડક પગલાં લેવા જોઈએ.
નીતિ સુધારણા: ભવિષ્યમાં આવું ફરી ન થાય એ માટે હોસ્પિટલોમાં ક્લિનિકલ ટ્રાયલ માટે પારદર્શક નીતિ હોવી જોઈએ.
દર્દીઓની સુરક્ષા: દરેક દર્દીને તેના ઉપચાર અને ક્લિનિકલ ટ્રાયલ અંગે સંપૂર્ણ જાણકારી આપવી ફરજિયાત હોવી જોઈએ.
આવી ઘટનાઓના કારણે આપણે આજે વિચારવું પડશે કે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં પરંપરાગત સંસ્થાઓમાં પારદર્શકતા અને જવાબદારી કેટલી મોખરે છે.
