World Book Day 2025: વિશ્વ પુસ્તક દિવસની થીમ, ઇતિહાસ, અને મહત્વ
World Book Day 2025 દર વર્ષે 23 એપ્રિલે ઉજવાતા વિશ્વ પુસ્તક અને કોપીરાઈટ દિવસનો ઉદ્દેશ સાહિત્ય અને વાંચનના મહત્ત્વને ઉજાગર કરવો છે. યુનેસ્કો દ્વારા સ્થાપિત આ દિવસ પુસ્તકપ્રેમીઓ, લેખકો, પ્રકાશકો અને પુસ્તકાલયો માટે વૈશ્વિક સમારંભનું રૂપ ધરે છે, જ્યાં પુસ્તકના સન્માન અને વાંચનના પ્રેરણાસ્રોત રૂપે ઉજવણી થાય છે.
2025 માટેના દિવસની થીમ છે – “ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો (SDGs) પ્રાપ્ત કરવામાં સાહિત્યની ભૂમિકા”. આ થીમ એ વિચારો છે કે કેવી રીતે સાહિત્ય ગરીબી, અસમાનતા, ભૂખમરો અને અન્ય વૈશ્વિક પડકારો સામે જાગૃતિ ફેલાવી શકે છે અને પરિવર્તન માટે પ્રેરણા આપી શકે છે.
આ દિવસ 1995માં યુનેસ્કો દ્વારા પેરિસમાં ઔપચારિક રીતે સ્થાપવામાં આવ્યો હતો અને 1996માં સ્પેનના બાર્સેલોનામાં તેની પ્રથમ ઉજવણી થઈ હતી. 23 એપ્રિલની તારીખ વિશ્વસાંસ્કૃતિક દંતકથાઓ જેમ કે વિલિયમ શેક્સપિયર અને મિગુએલ ડી સર્વાંટેસ જેવી સાહિત્યિક દિગ્ગજોની પુણ્યતિથિ સાથે પણ જોડાયેલી છે.
વિશ્વભરમાં આ દિવસે પુસ્તક મેળાઓ, સાહિત્યિક ચર્ચાઓ, વાચન શિબિરો, લેખકો સાથે મુલાકાતો અને બાળકો માટે વિશેષ કાર્યક્રમો આયોજિત કરવામાં આવે છે. પુસ્તક ભેટ આપવી, લોકોમાં વાંચનની પ્રવૃતિ જગાડવી અને સ્થાનિક લેખકોને સમર્થન આપવું એ પણ ઉજવણીનો ભાગ બને છે.
સાથે સાથે, કૉપિરાઇટ અંગે જાગૃતિ લાવવા અને સર્જનાત્મકતાના અધિકારોને સુરક્ષિત રાખવા માટે પણ આ દિવસ મહત્વ ધરાવે છે. આ દિન આપણે સૌને યાદ અપાવે છે કે પુસ્તકો માત્ર જ્ઞાનના સાધન નથી, પરંતુ તેઓ માનવતા, સંવાદ અને પરિવર્તન માટેનું શક્તિશાળી હથિયાર છે.
ચાલો, આપણે આજે પ્રતિજ્ઞા કરીએ કે વાંચન, વિચાર અને સહાનુભૂતિના માર્ગે આગળ વધતા, પૃથ્વી માટે એક ટકાઉ ભવિષ્યનું નિર્માણ કરીએ.