Animal husbandry: પશુઓમાં પણ જોવા મળે છે ટી.બી.નો રોગ: ઓળખો લક્ષણો અને જાણો યોગ્ય સારવાર
Animal husbandry: પશુપાલન એ આજે એક મહત્વપૂર્ણ અને નફાકારક વ્યવસાય બની ગયો છે. અનેક લોકો દૂધના ઉત્પાદન દ્વારા સારી આવક મેળવી રહ્યા છે. જો પશુ બીમાર પડે, તો દૂધ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થાય છે અને અર્થતંત્ર પર સીધી અસર પડે છે. માનવોમાં જોવા મળતો ટી.બી. રોગ પશુઓમાં પણ જોવા મળે છે, જેને પશુ ટી.બી. તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
આ રોગનું મુખ્ય કારણ માયક્રોબેક્ટેરિયમ બોવીસ નામના જીવાણુ છે, જે પશુઓના શરીરમાં પ્રવેશીને વિવિધ લક્ષણો ઊપજાવે છે.
ટી.બી.ના મુખ્ય લક્ષણો
પશુ ચિકિત્સક ડૉ. દીપક ચૌહાણે જણાવ્યું હતું કે પશુઓમાં ટી.બી. થવાથી નીચેના લક્ષણો દેખાઈ શકે છે:
સતત ઉધરસ
શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
શરીર ધીમે ધીમે સુકાવું
વજન ઘટી જવું
અન્ય પશુઓમાં પણ આ રોગ કફના સંક્રમણથી ફેલાઈ શકે છે
સારવાર અને રોગનિદાન
આ રોગના નિદાન માટે શરૂઆતમાં લક્ષણોનું નિરીક્ષણ કરાય છે, પરંતુ ચોક્કસતા માટે લેબોરેટરી તપાસ આવશ્યક ગણાય છે. રોગની પુષ્ટિ થયા બાદ અસરગ્રસ્ત પશુને અન્ય પશુઓથી અલગ રાખવામાં આવે છે, જેથી રોગનો ફેલાવો અટકાવી શકાય.
ડૉ. ચૌહાણે જણાવ્યું કે, “જ્યારે પણ કોઈપણ રોગના લક્ષણો પશુમાં દેખાય, ત્યારે તરત જ પશુ ડોક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ. ઘરગથ્થુ ઉપચાર કરતાં પહેલાં યોગ્ય ચિકિત્સા આવશ્યક છે.”
વિશેષ તકેદારી
આ રોગના સંક્રમણથી બચવા માટે અસરગ્રસ્ત પશુને તાત્કાલિક અલગ રાખો અને પશુપાલકોએ નિયમિત રીતે પશુઓની આરોગ્ય ચકાસણી કરાવી લેવી જોઈએ. સમયસર પગલાં લેવામાં આવે તો રોગનું નિયંત્રણ શક્ય છે અને દૂધ ઉત્પાદન સુરક્ષિત રહી શકે છે.
