BG-II Cotton Seed Price Hike : સરકારે BG-II કપાસના બીજના ભાવમાં વધારો કર્યો, પરંતુ ખર્ચ હજુ પણ વસૂલાશે નહીં!
BG-II Cotton Seed Price Hike : કેન્દ્ર સરકારે BG-II (બોલગાર્ડ-II) કપાસના બીજના ભાવમાં વધારો જાહેર કર્યો છે, પરંતુ ઉદ્યોગને લાગે છે કે આ વધારો પૂરતો નથી. નવા ભાવ મુજબ, BG-II કપાસના બીજ માટે ₹37 નો વધારો કરવામાં આવ્યો છે, જેના કારણે તેનું છૂટક ભાવ ₹901 થઈ ગયું છે. બીજી તરફ, BG-I કપાસના બીજની કિંમત ₹635 નક્કી કરાઈ છે. ઉદ્યોગના નિષ્ણાતો માને છે કે માત્ર ₹37 ના ભાવ વધારાથી ઉદ્યોગનો વધતો ખર્ચ પૂરો થતો નથી.
ઉદ્યોગ માટે નફાકારક, પરંતુ ખર્ચ પૂરતો નહીં
ફેડરેશન ઓફ સીડ ઇન્ડસ્ટ્રી ઓફ ઇન્ડિયા (FSII), જે કૃષિ સંશોધન આધારિત કંપનીઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, તેણે આ નિર્ણય પર નિરાશા વ્યક્ત કરી છે. FSIIના નેતા રામ કૌંડિન્યા કહે છે કે ₹37 નો ભાવ વધારો ઊંડા સંશોધન અને વિકાસ માટે પૂરતો નથી.
2016માં કપાસના બીજની કિંમત ₹751 હતી, જે 2024માં માત્ર ₹864 સુધી પહોંચી હતી. હવે તે ₹901 થઈ છે, જે વાર્ષિક માત્ર 1.8% વૃદ્ધિ દર્શાવે છે. બીજી બાજુ, કૃષિ મજૂરી ખર્ચ 120% અને ખાતરના ભાવ બમણા થયા છે.
ઉદ્યોગ પર દબાણ વધ્યું
FSIIના જણાવ્યા મુજબ, કપાસના MSPમાં 70% થી વધુ વધારો થયો છે, જેના કારણે ઉદ્યોગ પર બીજના ભાવ વધારવાનો દબાણ છે. 2016માં કપાસનો MSP ₹4,160 પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો, જે 2024માં ₹7,121 થયો છે. ઉદ્યોગ આગેવાનો માને છે કે જો પ્રતિ પેકેટ કિંમત ₹1,020 થાય, તો ઉદ્યોગ વધુ સારી રીતે કાર્ય કરી શકે.
આ નિર્ણયથી બજારમાં બીજની અછત થઈ શકે
નેશનલ સીડ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા (NSAI) માને છે કે આ ભાવવધારો પૂરતો નથી. NSAIના ચેરમેન એમ પ્રભાકર રાવ કહે છે કે છેલ્લા 10 વર્ષમાં ફક્ત 1% CAGR વૃદ્ધિ થઈ છે. તેમણે ₹150 ના ભાવવધારાની માંગણી કરી હતી, પણ ફક્ત ₹37 નો વધારો મળ્યો. તે માને છે કે આ નિર્ણયો કારણે સંશોધન અને વિકાસમાં રોકાણ ઘટી શકે છે, જે નવા કપાસના બીજોના વિકાસને અસર કરી શકે છે.
‘ખેડૂતો વધુ મુશ્કેલીમાં મુકાશે’
ઓલ ઈન્ડિયા કિસાન સભા (AIKS) એ આ નિર્ણયની ટીકા કરતા કહ્યું કે આ વધારાથી ખેડૂતોને કોઈ મોટા ફાયદા નહીં થાય. AIKSના મહાસચિવ વિજુ કૃષ્ણ કહે છે કે 2023-24માં 5% નો ભાવ વધારો પણ પૂરતો સાબિત થયો નહોતો. વાર્ષિક સરેરાશ 4.5 કરોડ પેકેટ વેચાય છે, અને નવા ભાવવધારા સાથે ઉદ્યોગ માટે નફાકારક પરિસ્થિતિ ઊભી થશે, પરંતુ ખેડૂતો માટે લાભદાયી નહીં બની શકે.
