White Grub Control in Groundnut: ઉનાળુ મગફળીના પાકમાં સફેદ ધૈણનો ઉપદ્રવ – ખેડૂતો જાણો અસરકારક નિયંત્રણના ઉપાય
White Grub Control in Groundnut : ઉનાળામાં મગફળીના પાકમાં ઘણીવાર જીવાત અને રોગોનો ઉપદ્રવ જોવા મળે છે, જેમાં ખાસ કરીને સફેદ ધૈણ ખેડૂત માટે મોટી સમસ્યા ઊભી કરે છે. આ જીવાત મગફળીના પાકને ગંભીર નુકસાન પહોંચાડી શકે છે, ખાસ કરીને ગોરાળુ અને રેતાળ જમીનમાં. સફેદ ધૈણને નિયંત્રણમાં લેવા માટે યોગ્ય સમય પર યોગ્ય પગલાં લેવાં જરૂરી છે.
સફેદ ધૈણ નિયંત્રણ માટે અસરકારક ઉપાયો
1. સંધ્યા સમયે મેદાની સફાઈ અને મેન્યુઅલ નિયંત્રણ
સારા વરસાદ પછી, સફેદ ધૈણ જમીનમાંથી નીકળીને ખેતરના કિનારા પર આવેલા ઝાડના પાંદડા ખાવા માટે આવે છે. ત્યારે, ખેડૂતોએ તે જીવાતને ચિહ્નિત કરીને તેને વીણી લેવી અને કેરોસીનવાળા પાણીમાં નાશ કરી દેવું જોઈએ.
2. જીવાત નિવારણ માટે દવાની છંટકાવ પદ્ધતિ
खेतની આજુબાજુના વૃક્ષો પર કાર્બારિલ 0.2% (10 લિટર પાણીમાં 40 ગ્રામ દવા) મિશ્રણનો છંટકાવ કરવો. ઉનાળામાં ખેતરમાં ત્રણ ઈંચી ખેડ કરવાથી પણ સફેદ ધૈણની સંખ્યા ઘટાડવામાં મદદ મળે છે.
3. પ્રકાશ પિંજર પદ્ધતિ
સફેદ ધૈણના કીટકો પ્રકાશ તરફ આકર્ષાતા હોય છે, તેથી રાત્રે ખેતરમાં પ્રકાશ પિંજર ગોઠવીને તેમને ફસાવી શકાય છે. આ પદ્ધતિ દ્વારા જીવાતનું નિયંત્રણ અસરકારક રીતે થઈ શકે છે.
4. જમીન અને બીજ માવજત દ્વારા નિયંત્રણ
લિન્ડેન 0.65% ભૂકી દવા હેક્ટરે 125 કિ.ગ્રા. પ્રમાણે 10 સેન્ટીમીટર ઉડાવી આપવી.
ક્વિનાલફોસ 25% ઈ.સી. અથવા ક્લોરપાયરીફોસ 20% ઈ.સી. દવાનો દર કિ.ગ્રા. બીજ દીઠ 25 મિલી પ્રમાણે બીજ માવજત કરવો.
બીજ માવજત કર્યા બાદ તેને છાંયડામાં સૂકવીને પછી વાવેતર માટે ઉપયોગ કરવો.
5. ઉભા પાકમાં રાસાયણિક નિયંત્રણ
જો જીવાતનો ઉપદ્રવ વધુ હોય અને અગાઉ કોઈ જંતુનાશક દવાનો ઉપયોગ ન કર્યો હોય, તો ક્વિનાલફોસ 25% ઈ.સી. અથવા ક્લોરપાયરીફોસ 20% ઈ.સી. હેક્ટરે 4 લિટર પ્રમાણે પિયતના પાણી સાથે ટીપે-ટીપે આપવું જોઈએ.
સફેદ ધૈણનો ઉપદ્રવ મગફળીના પાક માટે ભારે નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે. તેથી, સમયસર નીયંત્રણ માટે ઉપાયો અપનાવવાથી પાકને સુરક્ષિત રાખી શકાય. પ્રાકૃતિક તેમજ રાસાયણિક ઉપાયો દ્વારા આ જીવાતને નિયંત્રિત કરી મગફળીના સારા ઉત્પાદન માટે ખાતરી મેળવી શકાય.
