Study પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનરમાં ગરમ ખોરાક પેક કરવાથી હૃદય રોગનું જોખમ વધી શકે છે
Study ચીનની નિંગ્ઝિયા મેડિકલ યુનિવર્સિટીના સંશોધકો દ્વારા ‘સાયન્સ ડાયરેક્ટ’ માં પ્રકાશિત અભ્યાસ – કહે છે કે ડિસ્પોઝેબલ પ્લાસ્ટિક કન્ટેનર તમારા ટેકવે ખોરાકમાં ખતરનાક રસાયણો ભેળવી શકે છે.
Study શું તમે એવા વ્યક્તિ છો જે તમારી રોજિંદા પ્રવૃત્તિઓમાં પ્લાસ્ટિકની વસ્તુઓ વિના રહી શકતા નથી. શું તમે પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનરમાં પેક કરેલા ગરમ ખોરાક અથવા ઓનલાઈન ટેક-આઉટ સ્વીકારો છો? આર્થિક કારણોસર હોય કે બધા સંબંધિત લોકોની સુવિધા માટે, રેસ્ટોરન્ટ્સ દ્વારા ટેક-અવે માટે પેક કરાયેલ ખોરાક અથવા ઓનલાઈન ઓર્ડર ઘણીવાર પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનરમાં આવે છે, સુપરમાર્કેટમાં ઘણી વસ્તુઓ પ્લાસ્ટિક ક્લિંગ ફિલ્મમાં લપેટી હોય છે. હવે આપણે જાણીએ છીએ કે પ્લાસ્ટિક ટેક-અવે કન્ટેનર, ખાસ કરીને જ્યારે ગરમીના સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારે BPA (બિસ્ફેનોલ A), ફેથેલેટ્સ અને સ્ટાયરીન જેવા હાનિકારક રસાયણો ખોરાકમાં લીચ કરી શકે છે. આ રસાયણો હોર્મોનલ વિક્ષેપો, મેટાબોલિક સમસ્યાઓ અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય ચિંતાઓ સાથે જોડાયેલા છે.
જો તમને આ રીતે ખોરાક મળે છે, તો તમે ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને આમંત્રણ આપી શકો છો, એમ ચીનના યિનચુઆનમાં આવેલી નિંગ્ઝિયા મેડિકલ યુનિવર્સિટી દ્વારા ‘સાયન્સ ડાયરેક્ટ’ માં પ્રકાશિત એક અભ્યાસ જણાવે છે.
અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે ડિસ્પોઝેબલ પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનર તમારા ટેકવે ખોરાકમાં ખતરનાક રસાયણો ભેળવી શકે છે, જેનાથી હૃદય રોગનું જોખમ વધી શકે છે.
સંશોધકોનો દાવો છે કે તેમણે ઉંદરો પર પ્રયોગો કર્યા હતા અને પુરાવા મળ્યા હતા કે ગરમ પ્લાસ્ટિક પેકેજિંગમાંથી નીકળતા વિવિધ રાસાયણિક ઉમેરણોના સંપર્કમાં આવતા પાણી પીવાથી શરીરમાં ફેરફારો થાય છે, જે બદલાયેલા આંતરડાના બેક્ટેરિયાથી શરૂ થાય છે.
જે ઉંદરોને પ્લાસ્ટિકના દૂષકોનું આ કોકટેલ માત્ર 90 દિવસ સુધી ખવડાવવામાં આવ્યું હતું, તેમના હૃદયના પેશીઓમાં તૂટેલા અથવા ખોટી રીતે ગોઠવાયેલા રેસા, બળતરા કોષોની ઘૂસણખોરી અને માઇટોકોન્ડ્રીયલ સોજો જોવા મળ્યો. સંશોધકોએ મ્યોકાર્ડિયલ કોષો વચ્ચે રક્તસ્ત્રાવ પણ શોધી કાઢ્યો.
સંશોધકોએ મનુષ્યો પર આવો પ્રયોગ કર્યો નથી, પરંતુ અભ્યાસના તારણો સૂચવે છે કે ગરમ પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનર ખોરાક માટે સલામત વાહન ન હોઈ શકે. તેઓ સૂચવે છે કે, “ઉચ્ચ તાપમાનવાળા ખોરાક માટે પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનરનો ઉપયોગ ટાળવો જરૂરી છે.”
આ અભ્યાસ શા માટે હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો
ચીનમાં 3,179 વૃદ્ધોને સંડોવતા અગાઉના સર્વેક્ષણમાં દર્શાવવામાં આવ્યું હતું કે પ્લાસ્ટિકના વધુ સંપર્કમાં રહેલા લોકોમાં હૃદયની નિષ્ફળતા થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. “આ તારણના આધારે, અમે SD ઉંદરો પર એક પ્રાયોગિક અભ્યાસ હાથ ધર્યો, જેમાં તેમને DPTC (નિકાલજોગ પ્લાસ્ટિક ટેકઆઉટ કન્ટેનર) ના લીચેટ્સના સંપર્કમાં આવ્યા જે અલગ અલગ સમયગાળા માટે ઉકળતા પાણીના સંપર્કમાં હતા, જે ત્રણ મહિના સુધી લાક્ષણિક પ્લાસ્ટિકના સંપર્કનું અનુકરણ કરે છે,” સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું.
આમ સંશોધકોએ બે ભાગની તપાસ હાથ ધરી – ચીનમાં 3,000 થી વધુ લોકોનો સર્વે કર્યો અને પ્લાસ્ટિક ફૂડ કન્ટેનર અને હૃદય રોગ વચ્ચેના જોડાણને સમજવા માટે ઉંદરો પર પ્રયોગો કર્યા. સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે અગાઉના એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે પ્લાસ્ટિક કન્ટેનરને 3 મિનિટ માટે માઇક્રોવેવ કરવાથી પ્રતિ ચોરસ સેન્ટીમીટર 4.22 મિલિયન માઇક્રોપ્લાસ્ટિક મુક્ત થઈ શકે છે, જે દર્શાવે છે કે પ્લાસ્ટિક કન્ટેનરમાં ખોરાક ગરમ કરવો કેટલું નુકસાનકારક છે.
ચોંકાવનારા તારણો
સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે ખાદ્ય કન્ટેનરમાંથી માઇક્રોપ્લાસ્ટિક ખોરાકમાં પ્રવેશી શકે છે અને આંતરડામાં પ્રવેશી શકે છે, જે આંતરડાના અસ્તરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. પ્લાસ્ટિક રસાયણો આંતરડાના માઇક્રોબાયોટામાં ફેરફાર કરે છે, જેનાથી બળતરા થાય છે જે રુધિરાભિસરણ તંત્રને નુકસાન પહોંચાડે છે. આ નુકસાન આંતરડાની અભેદ્યતામાં વધારો કરી શકે છે, જેનાથી હાનિકારક કણો લોહીના પ્રવાહમાં પ્રવેશી શકે છે અને બળતરા પ્રતિક્રિયાઓ શરૂ કરી શકે છે જે રુધિરાભિસરણ તંત્રને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
પ્લાસ્ટિક આપણી જીવનશૈલી માટે કેવી રીતે અનિવાર્ય બની ગયું છે
છેલ્લી સદીમાં આધુનિક ટેકનોલોજીકલ સમાજનો વિકાસ થયો, અને પ્લાસ્ટિક આ વિકાસના કેન્દ્રમાં રહ્યું છે. પ્લાસ્ટિકે ઘણા ઉપયોગોમાં ધાતુ, લાકડું, કાચ અને ઈંટ જેવી પરંપરાગત સામગ્રીનું સ્થાન લીધું. 20મી સદીના ઉત્તરાર્ધમાં, જ્યારે પ્લાસ્ટિક વધુ પ્રચલિત થઈ રહ્યું હતું, ત્યારે પણ આજના ધોરણોની તુલનામાં તે પ્રમાણમાં દુર્લભ અને ખર્ચાળ માનવામાં આવતું હતું, કારણ કે મોટા પાયે ઉત્પાદન અને વ્યાપક ઉપલબ્ધતા હજુ પણ વિકસી રહી હતી, જેના કારણે પ્લાસ્ટિક કેટલાક લોકો માટે વૈભવી વસ્તુ બની ગયું હતું. પરંતુ આજે, તમે થોડા ક્ષેત્રોના નામ આપી શકો છો જ્યાં પ્લાસ્ટિકે અતિક્રમણ કર્યું નથી.
જેમ જેમ વિશ્વભરમાં પ્લાસ્ટિક કચરાનું ઉત્પાદન વધી રહ્યું છે અને પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ વધુ પ્રચલિત થઈ રહ્યો છે, તેમ તેમ માનવીઓ અને પ્રાણીઓ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ અને નેનોપ્લાસ્ટિક્સ (MNPs) ના સંપર્કમાં આવી રહ્યા છે. આ વધારાનું સંપર્ક હૃદયરોગના રોગો સાથે સંકળાયેલું છે, જે માનવ હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે એક નવું પર્યાવરણીય જોખમ પરિબળ રજૂ કરે છે.
ચીનના સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે પ્લાસ્ટિકનો સંપર્ક ચોક્કસપણે હૃદય રોગ માટે જોખમી પરિબળ છે; અને પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનોથી માનવ સ્વાસ્થ્યને થતા સતત નુકસાનને રોકવા માટે, ઉચ્ચ તાપમાનવાળા ખોરાક માટે પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનરનો ઉપયોગ ટાળવો, રોજિંદા જીવનમાં પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ ઓછો કરવો અને સમયસર પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ નિયંત્રણ પગલાં અમલમાં મૂકવા જરૂરી છે.
પ્લાસ્ટિક ટેકઅવે બોક્સના સ્વસ્થ વિકલ્પો
સ્ટેનલેસ સ્ટીલ કન્ટેનર – ટકાઉ, બિન-પ્રતિક્રિયાશીલ અને ફરીથી વાપરી શકાય તેવા. ગરમ અને ઠંડા ખોરાક માટે આદર્શ. ઘણા રેસ્ટોરાં હવે સ્ટીલ બોક્સ સાથે ટિફિન સેવાઓ પ્રદાન કરે છે.
કાચના કન્ટેનર – ગરમી પ્રતિરોધક, માઇક્રોવેવ-સલામત અને બિન-ઝેરી. કેટલાક ટેકઆઉટ સ્થળો ડિપોઝિટ-આધારિત વળતર માટે કાચના વિકલ્પો પૂરા પાડે છે.
કાગળ આધારિત અથવા બાયોડિગ્રેડેબલ કન્ટેનર – બગાસ (શેરડીના રેસા), વાંસ અથવા રિસાયકલ કરેલા પેપરબોર્ડ જેવી ખાતર સામગ્રીમાંથી બનાવેલ. સૂકા અને અર્ધ-ભીના ખોરાક માટે સારું છે પરંતુ પ્રવાહીને સારી રીતે પકડી શકતું નથી.
કાપડથી વીંટાળેલું અથવા કેળાના પાનથી પેકેજિંગ – એક પરંપરાગત અને પર્યાવરણને અનુકૂળ પદ્ધતિ, ખાસ કરીને સેન્ડવીચ, ભાત અથવા નાસ્તા જેવી વસ્તુઓ માટે. ખોરાકમાં કુદરતી સ્વાદ ઉમેરે છે.
સિલિકોન કન્ટેનર – BPA-મુક્ત, ગરમી-પ્રતિરોધક અને લવચીક. કૃત્રિમ હોવા છતાં, ફૂડ-ગ્રેડ સિલિકોન પ્લાસ્ટિક કરતાં વધુ સુરક્ષિત માનવામાં આવે છે.
કમ્પોસ્ટેબલ બાયોપ્લાસ્ટિક્સ (PLA – પોલીલેક્ટિક એસિડ) – કોર્નસ્ટાર્ચ અથવા શેરડીમાંથી બનેલા, આ પેટ્રોલિયમ આધારિત પ્લાસ્ટિકનો વિકલ્પ છે, પરંતુ તેમને ચોક્કસ ખાતર સુવિધાઓની જરૂર પડે છે.
તમે શું કરી શકો છો. આ એવા સૂચનો છે જેને તમે તમારી જરૂરિયાત અને શક્યતાઓ અનુસાર બદલી અથવા ઘડી શકો છો જેમાં તમે કામ કરો છો.
રેસ્ટોરાંને ટકાઉ પેકેજિંગનો ઉપયોગ કરવા વિનંતી કરો
ટેકઆઉટ માટે તમારું પોતાનું સ્ટીલ અથવા કાચનું કન્ટેનર સાથે રાખો.
પ્લાસ્ટિકના કન્ટેનરમાં ખોરાક ફરીથી ગરમ કરવાનું ટાળો
પર્યાવરણને અનુકૂળ પેકેજિંગનો ઉપયોગ કરતી ખાણીપીણીની દુકાનોને ટેકો આપો