Water Formation in the Universe: પાણી બ્રહ્માંડમાં ક્યારે બન્યું? નવા અભ્યાસમાં રસપ્રદ ખુલાસો
Water Formation in the Universe: પાણી માત્ર પૃથ્વી પર જ ઉપલબ્ધ નથી, પરંતુ બ્રહ્માંડના અનેક વિસ્તારોમાં પણ પાણીની મોટી માત્રા પાઈ છે. પાણીને જીવન માટે અનિવાર્ય માનવામાં આવે છે, અને તે બ્રહ્માંડના સૌથી વધુ વિપુલ અણુ તરીકે ઓળખાય છે. વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે બ્રહ્માંડની શરૂઆતમાં હાઇડ્રોજન તત્વનો વિધાનપત્ર પ્રચલિત હતો, અને તે દરમિયાન ઓક્સિજન અને પાણી ધીમે ધીમે ઊભા થઈ રહ્યા હતા. જો કે, એક નવો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે શરૂઆતના બ્રહ્માંડમાં પણ તારાઓએ પ્રચલિત પ્રમાણમાં પાણી બનાવવું શરૂ કર્યું હતું.
પાણી, જે હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજનના પરમાણુઓથી બનેલું હોય છે, તેનું બંધન મજબૂત અને કાર્યક્ષમ છે. મહાવિસ્ફોટ પછી હાઇડ્રોજન તત્વ સૌથી વધુ વિપુલ બન્યું હતું, પરંતુ વિશાળ તારાઓના કોરમાં ઓક્સિજન તથા અન્ય તત્વો જેવી કે કાર્બન અને નાઇટ્રોજન જોવા મળ્યાં.
વૈજ્ઞાનિકો આ માન્યતા ધરાવતા હતા કે બ્રહ્માંડમાં સમય ગાળાના સાથે, ઓક્સિજન અને પાણી વધતા જ ગયાં. પરંતુ, નવો અભ્યાસ એ રીતે ગૂંચવણને દૂર કરે છે, અને એનો મુખ્ય જવાબદાર તત્વ તારાઓનો પ્રકાર છે. ખગોળશાસ્ત્રીઓ તારાઓને તેમની વય અને ધાતુત્વના આધારે જૂથમાં વિભાજીત કરે છે. ધાતુત્વ એ તત્વોનો ગુણધર્મ છે, જે હાઇડ્રોજન અને હિલીયમ સિવાયના તત્વો દર્શાવે છે.
તેમજ, પોપ્યુલેશન III, જે બ્રહ્માંડના સૌથી જૂના તારાઓનો જૂથ છે, એ પહેલાંથી જ હાઇડ્રોજન અને હિલીયમથી બનેલા હતા. આ તારાઓએ જ બ્રહ્માંડને પાણીથી ભરેલું હતું, એવું સંશોધકોએ દલીલ કરી છે.
સંશોધકોએ સૂર્યથી 13 ગણા વધુ દળ ધરાવતા નાના તારાઓ અને 200 ગણા વધુ દળ ધરાવતાં વિશાળ તારાઓના વિસ્ફોટોનો મોડલ તૈયાર કર્યો. આ ખગોળીય તારાઓએ સાવ નવા અને વધુ પાણીનું આકારણ કર્યું. 100 થી 200 મિલિયન વર્ષ પછી, પરમાણુ વાદળોમાં પૂરતું પાણી એ રીતે તૈયાર થયું હતું, જેના કારણે જીવનની સંભાવના વધતી ગઈ.
પરંતુ, આ બધી પ્રક્રિયાઓનું પરિણામ એ છે કે જ્યારે પોપ II અને પોપ I જેવા પ્રકારના તારાઓ આવ્યા, ત્યારે બ્રહ્માંડમાં પાણી વધુ પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ બન્યું.