Credit Score: હવે બીજાની બેદરકારીથી ક્રેડિટ સ્કોર પર નહીં પડે અસર, RBI એ કરી છે સંપૂર્ણ વ્યવસ્થા
Credit Score: આજકાલ દરેક વ્યક્તિ જાણે છે કે સારો ક્રેડિટ સ્કોર હોવો કેટલો મહત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ કેટલીકવાર માહિતી સમયસર અપડેટ ન કરવાને કારણે ક્રેડિટ સ્કોર બગડી જાય છે.
RBIએ લીધું મોટું પગલું
બેંક ગ્રાહકો ઘણીવાર ફરિયાદ કરે છે કે લોન ડિફોલ્ટ સુધાર્યા પછી પણ, ક્રેડિટ ઇન્ફોર્મેશન કંપનીઓ (CIC) અને બેંકો તેમના ડેટાબેઝમાં તેમનું સ્ટેટસ અપડેટ કરતી નથી, જેના કારણે તેમનો ક્રેડિટ સ્કોર ઘટે છે. તે વધુ ખરાબ થાય છે અને ઓછા વ્યાજ દરે લોન મળવાની શક્યતા પણ ઘટી જાય છે. આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે, ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ એક મોટું પગલું ભર્યું છે.
ડેટા અપડેટમાં ઝડપ લાવવા માટેના સૂચનો
RBI એ CIC, બેંકો અને ફાઇનાન્સ કંપનીઓને ગ્રાહકોના ક્રેડિટ ડેટા ઝડપથી અપડેટ કરવા સૂચના આપી છે. આ સાથે, એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ગ્રાહકોને તેમના ક્રેડિટ સ્ટેટસમાં ફેરફાર અંગે ચેતવણીઓ પણ મોકલવામાં આવશે. જૂન 2023 માં, RBI એ ચાર CIC પર ક્રેડિટ ડેટા સમયસર અપડેટ ન કરવા બદલ 1 કરોડ રૂપિયાથી વધુનો દંડ પણ ફટકાર્યો હતો.
દંડની પણ વ્યવસ્થા
જો કોઈ બેંક અથવા NBFC 30 દિવસની અંદર ગ્રાહકની ફરિયાદનું નિરાકરણ નહીં કરે, તો તેણે દરરોજ 100 રૂપિયાનું વળતર ચૂકવવું પડશે. જો બેંક/એનબીએફસી, સીઆઈસી દ્વારા 21 દિવસની અંદર જરૂરી સુધારો કરવામાં નહીં આવે તો આ વળતર ચૂકવવાપાત્ર રહેશે.
બધી માહિતી ગ્રાહકોને જણાવવામાં આવશે
RBI એ કહ્યું છે કે CIC અને ક્રેડિટ સંસ્થાઓએ દર મહિને ગ્રાહકની ક્રેડિટ માહિતી અપડેટકરવી પડશે અને ગ્રાહકને આ ફેરફારો વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપવી પડશે. ઉપરાંત, ડેટા સુધારણા માટેની વિનંતીને નકારવાનું કારણ પણ જણાવવું આવશ્યક છે.
SMS/ઈમેઇલ એલર્ટની વ્યવસ્થા
RBI એ એમ પણ જણાવ્યું છે કે જો કોઈ ચોક્કસ વપરાશકર્તા દ્વારા તેમના ક્રેડિટ રિપોર્ટ્સ એક્સેસ કરવામાં આવે તો CIC એ ગ્રાહકોને SMS અથવા ઈમેલ દ્વારા ચેતવણીઓ મોકલવી આવશ્યક છે.
ભારતમાં CICs કેટલી છે?
RBIએ દેશમાં ચાર ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઓને મંજૂરી આપી છે: TransUnion CIBIL, CRIF High Mark, Equifax, અને Experian. આ કંપનીઓ પાસે ગ્રાહકની ક્રેડિટ માહિતી હોય છે અને તે બૅંક અને NBFCsથી ડેટા મેળવે છે
ક્રેડિટ સ્કોર શું છે?
ક્રેડિટ સ્કોર ગ્રાહકના લોન ચુકવણી ઇતિહાસને પ્રતિબિંબિત કરે છે. તે જણાવે છે કે ગ્રાહકલોન ચૂકવવામાં કેવું કરી રહ્યો છે. જ્યારે કોઈ ગ્રાહક બેંકમાંથી લોન લે છે, ત્યારે તેનો ચુકવણી રેકોર્ડ CIC ને મોકલવામાં આવે છે, અને તેના આધારે તેનો ક્રેડિટ સ્કોર નક્કી કરવામાં આવે છે. ઊંચો ક્રેડિટ સ્કોર લોન મેળવવાની શક્યતાઓ વધારે છે, તેમજ સસ્તા વ્યાજ દરે લોન મેળવવાની શક્યતા પણ વધારે છે.