Russia: રશિયાની ગેસ સપ્લાય પર યૂક્રેનનો બ્રેક,યૂરોપને કેટલી અસર?
Russia: 2025ની શરૂઆતમાં, 1 જાન્યુઆરીથી યૂક્રેને યૂરોપિયન દેશોમાં રશિયા તરફથી ગેસ પુરવઠા માટેના ટ્રાંઝિટ કરારને નવીનીકરણથી ઇન્કાર કરી દીધો છે. આ પગલું રશિયાને મોટો જખમ છે કારણ કે આથી યૂરોપિયન ઊર્જા બજારમાં રશિયાનો પ્રભુત્વ ખતમ થશે, જ્યારે ઘણા યૂરોપિયન દેશોમાં ઊર્જા સંકટ સર્જાઈ શકે છે.
યૂરોપિયન દેશો પર અસર
યૂક્રેનના આ નિર્ણએ ખાસ કરીને ઓસ્ટ્રિયા, સ્લોવાકિયા અને મોલડોવા જેવા દેશોને નુકસાન થશે, જે રશિયાથી ગેસ મેળવવા માટે યૂક્રેનના ગેસ ટ્રાંઝિટ માર્ગ પર આધારિત હતા. આ દેશોની વીજળી પુરવઠા પર મોટી સમસ્યા આવી શકે છે કારણ કે તેમની વધુતરી ફ્રેક્શન ગેસ યૂક્રેન દ્વારા જ આવે છે.
રશિયા અને યૂક્રેન વચ્ચે ગેસ ટ્રાંઝિટ કરાર
રશિયાનું ઊર્જા દિગ્ગજ ગેઝપ્રોમે બુધવારે પુષ્ટિ કરી કે યૂક્રેનની કંપની નાફ્ટોગાઝે પાંચ વર્ષના ટ્રાંઝિટ કરારના નવીનીકરણથી ઇન્કાર કરી દીધો છે, ત્યારબાદ યૂરોપી દેશોને ગેસ પુરવઠો રોકી દીધો હતો. યૂક્રેનના ઊર્જા મંત્રી જર્મન ગલુશેંકોએ આને “ઈતિહાસિક ઘટના” જાહેર કરી અને કહ્યું કે આ પગલાથી રશિયાને ભારે આર્થિક નુકસાન થશે.
ગેસ પુરવઠા પર રશિયાનો નુકસાન
2019થી, રશિયાએ યૂરોપિયન દેશોને ગેસ પ્રદાન કરવા માટે યૂક્રેનના માર્ગનો ઉપયોગ કરતો હતો. જોકે, યૂક્રેન માને છે કે આ માર્ગ પરથી રશિયાને મળતાં રાજસ્વનો ઉપયોગ તે પોતાના યુદ્ધને ફંડિંગ માટે કરે છે. તેથી, યૂક્રેનએ આ કરારને નવીનીકરણથી માનો પાડ્યો.
યૂરોપીય દેશોની ગેસ પર આધારિત સ્થિતિ
યુક્રેન તરફથી ગેસ સપ્લાયમાં ઘટાડાથી યુરોપિયન દેશોના એનર્જી માર્કેટ પર અસર થશે. 2022 સુધી, રશિયાએ તેનો 35% ગેસ યુરોપિયન દેશોને પૂરો પાડ્યો હતો, જે હવે ઘટાડીને 8% કરવામાં આવ્યો છે. ખાસ કરીને, ઑસ્ટ્રિયા અને સ્લોવાકિયા જેવા દેશોને ઊર્જા પુરવઠામાં ગંભીર કટોકટીનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
આર્થિક અસર
આ ટ્રાંઝિટ કરારથી રશિયાને દર વર્ષે લગભગ 5-6 બિલિયન ડોલરનો નફો મળી રહ્યો હતો, જ્યારે યૂક્રેનને લગભગ 800 મિલિયન ડોલર મળતા હતા, જેમાંથી મોટા ભાગનો ખર્ચ ટ્રાંઝિટ ઓપરેશન પર જ જાય છે. યૂક્રેન માટે આ સોદો રાજસ્વનો મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત હતો, પરંતુ રશિયાની તુલનામાં આ અઘણું હતું.
નિષ્કર્ષ
યૂક્રેનનો આ પગલું રશિયાને આર્થિક નુકસાન પહોંચાડશે, પરંતુ યૂરોપી દેશોને ખાસ કરીને પૂર્વ યૂરોપમાં ઊર્જા સંકટનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આ મુદ્દો બંને દેશો માટે નવી ઊર્જા અને આર્થિક પરિસ્થિતિને જન્મ આપે છે.