Water dispute : ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચે પાણીનો વિવાદ,તાલિબાન સરકારની કાર્યવાહીને કારણે તણાવ વધ્યો
Water dispute: ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચે હરિરુદ નદી પર ડેમ નિર્માણને લઈને તણાવ વધી રહ્યો છે. ઈરાનએ અફઘાનિસ્તાનના પશદાન ડેમના નિર્માણ પર ગહરી અસંતોષ વ્યકત કર્યો છે. ઈરાનના વોટર ઈન્ડસ્ટ્રીના પ્રવકતા ઈસા બોજોર્ગઝાદેએ આને બંને દેશોના હકાંનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું છે. તેમનું કહેવું છે કે આ પગલું માત્ર ઈરાનના લાખો લોકોને પીવાના પાણીની પુરવઠા પર અસર કરશે નહીં, પરંતુ પર્યાવરણ પર પણ ગંભીર અસર કરશે.
ઈરાનની ચિંતાઓ
બોજોર્ગઝાદેએ જણાવ્યું કે પશદાન ડેમના નિર્માણના કારણે હરિરુદ નદીનો કુદરતી પ્રવાહ અડચણમાં આવી રહ્યો છે. આ ડેમના કારણે ઈરાનના મશહદ શહેરમાં પાણીની સપ્લાય પર અસર પડશે. મશહદ અને અફઘાનિસ્તાનના હેરાત વચ્ચેના ઐતિહાસિક આર્થિક અને સામાજિક સંબંધોને ધ્યાનમાં રાખતા તેઓએ જણાવ્યું કે હરિરુદ બેસિનની આબાદી પર કોઈ પણ કઠોર પગલાંનો પ્રભાવ બધા પર પડશે.
કૂટનીતિક પ્રયાસો અને અસંતોષ
ઈરાનએ આ મુદ્દા ને ઉકેલવા માટે કૂટનીતિક ચેનલનો સહારો લીધો છે. ઈરાનના અધિકારીઓએ અફઘાનિસ્તાનને અનુરોધ કર્યો છે કે તેઓ ડેમ નિર્માણના પર્યાવરણ અને સામાજિક પ્રભાવનો મૂલ્યાંકન કરવા માટે સંયુક્ત પ્રયાસ કરે. ઈરાનનો દાવો છે કે હરિરુદ નદીનો એકતરફી ઉપયોગ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અને પડોશી સંબંધોના સિદ્ધાંતોનો ભંગ કરે છે.
સહયોગ માટેની અપિલ
ઈરાનએ અફઘાનિસ્તાનને એક સારા પડોશી તરીકે આ વિવાદનો ઉકેલ લાવવાનું અપેક્ષિત કર્યું છે. ઈરાનના અધિકારીઓનું માનવું છે કે સંયુક્ત પાણીના સંસાધનોનો યોગ્ય અને તર્કસંગત ઉપયોગ બંને દેશો માટે ફાયદાકારક રહેશે.
આ વિવાદ માત્ર પ્રદેશીય પર્યાવરણીય પડકારોનો ખુલાસો કરતો નથી, પરંતુ સરહદી પાણીના સંસાધનોના ઉપયોગ પર વધતા તણાવને પણ પ્રકાશિત કરે છે.
