Mahakumbh 2025: હરિદ્વારમાં કેટલા વર્ષ પછી કુંભ મેળો યોજાય છે?
મહાકુંભ 2025: વર્ષ 2025માં પ્રયાગરાજમાં કુંભના મહાન ઉત્સવનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે, જે દરમિયાન શાહી સ્નાનનું વિશેષ મહત્વ છે. શું તમે જાણો છો હરિદ્વારમાં કુંભનું આયોજન ક્યારે થાય છે અને તેનું શું મહત્વ છે?
Mahakumbh 2025: હિન્દુ ધર્મમાં કુંભ મેળાનું ઘણું મહત્વ છે. આ વિશ્વનો સૌથી મોટો ધાર્મિક કાર્યક્રમ છે. વર્ષ 2025માં મહા કુંભ મેળો 13 જાન્યુઆરીથી શરૂ થઈ રહ્યો છે. 26મી ફેબ્રુઆરીના રોજ પૂર્ણ થશે.
મહા કુંભની શરૂઆત પોષ પૂર્ણિમા સ્નાનથી થાય છે અને કુંભ ઉત્સવ મહાશિવરાત્રીના દિવસે અંતિમ સ્નાન સાથે સમાપ્ત થાય છે. આ વખતે પ્રયાગરાજમાં મહાકુંભ થઈ રહ્યો છે, શું તમે જાણો છો હરિદ્વારમાં ક્યારે કુંભ મેળો યોજાશે, ચાલો જાણીએ.
પ્રયાગરાજ, હરિદ્વાર, ઉજ્જૈન અને નાસિકમાં જ કેમ થાય છે કુંભ મેળો?
સમુદ્રમંથન દરમિયાન દેવો અને દાનવો વચ્ચે અમૃત કલશ માટે લડત ચાલી રહી હતી ત્યારે અમૃતની કેટલીક બૂંદો 12 જગ્યાએ પડી હતી. તેમાંમાંથી 4 સ્થાન પૃથ્વી પર અને 8 સ્થાન દેવલોકમાં હતું. પૃથ્વી પરની આ 4 જગ્યાઓ પ્રયાગરાજ, હરિદ્વાર, ઉજ્જૈન અને નાસિક છે. કહેવાય છે કે ઉજ્જૈનની શિપ્રા નદી, પ્રયાગરાજના સંગમ તટ, હરિદ્વારમાં ગંગા અને નાસિકની ગોદાવરી નદીમાં અમૃતની બૂંદો પડી હતી. આ કારણસર આ સ્થળોએ કુંભ મેળાનું આયોજન થાય છે. ભક્તો આ નદીઓમાં સ્નાન કરીને પાપોથી મુક્ત થાય છે અને પૂર્ણ્ય પ્રાપ્ત કરે છે.
હરિદ્વારમાં કેટલા વર્ષે કુંભ મેલો યોજાય છે?
હરિદ્વારમાં દરેક 12 વર્ષ પછી કુંભ મેળાનું આયોજન થાય છે.
- શાસ્ત્રો મુજબ, જે પણ ભક્ત કુંભના પ્રસંગે ગંગામાં સ્નાન કરે છે, તેને મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે.
- આ સમયે નદીઓમાં સ્નાન કરવા સાથે તમામ પાપો અને રોગોનો નાશ થાય છે.
જ્યોતિષીય કારણ:
- જ્યારે ગુરુ ગ્રહ કુંભ રાશિમાં અને સૂર્ય મેષ રાશિમાં હોય છે, ત્યારે હરિદ્વારમાં મહાકુંભ મેળો યોજાય છે.
- છેલ્લે હરિદ્વારમાં મહાકુંભ 2021 માં યોજાયો હતો અને હવે ફરી 2033 માં હરિદ્વારમાં મહાકુંભનું આયોજન થશે.
આ રીતે આ ધાર્મિક આયોજન નિર્ધારિત ગ્રહોની ગતિ અને શાસ્ત્રોક્ત નિયમો પર આધારિત છે, જે ભક્તોને આધ્યાત્મિક શાંતિ અને મોક્ષ તરફ દોરી જાય છે.
ક્યારે-ક્યાં અને કઈ સ્થિતિમાં થાય છે કુંભ મેલો?
ચારેય સ્થળોએ દર 12 વર્ષે એક વખત કુંભ મેળાનું આયોજન થાય છે. આ મેળાનું સમયનિર્ધારણ જ્યોતિષીય ગણતરીઓ પરથી કરવામાં આવે છે.
હરિદ્વાર
- જ્યારે સૂર્ય મેષ રાશિમાં અને ગુરુ કુંભ રાશિમાં હોય છે, ત્યારે હરિદ્વારમાં કુંભ મેળાનું આયોજન થાય છે.
પ્રયાગરાજ (અલ્હાબાદ)
- જ્યારે સૂર્ય મકર રાશિમાં અને ગુરુ વૃષભ રાશિમાં હોય છે, ત્યારે પ્રયાગરાજમાં કુંભ મેળો યોજાય છે.
નાસિક
- જ્યારે ગુરુ સિંહ રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે નાસિકમાં કુંભ મેળાનું આયોજન થાય છે.
- ઉપરાંત, જ્યારે અમાવસ્યા પર સૂર્ય અને ચંદ્ર કર્ક રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે નાસિકમાં સિંહસ્થ કુંભ યોજાય છે.
ઉજ્જૈન
- જ્યારે સૂર્ય મેષ રાશિમાં અને ગુરુ સિંહ રાશિમાં હોય છે, ત્યારે ઉજ્જૈનમાં સિંહસ્થ કુંભ યોજાય છે.
- નોંધનીય છે કે ઉજ્જૈન અને નાસિકના મેળાઓ ગુરુના સિંહ રાશિમાં રહેનારા સમયમાં થાય છે, એટલે આ મેળાઓને સિંહસ્થ કહેવામાં આવે છે.
આ જ્યોતિષીય કારણો પરથી કુંભ મેળાના સ્થળ અને સમય નક્કી થાય છે, અને આ મેળાઓએ ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક મહત્વ ધરાવ્યું છે.
