Education: આ દિવસથી શરૂ થશે વન નેશન, વન સબસ્ક્રિપ્શન યોજના, કરોડો વિદ્યાર્થીઓને મળશે ફાયદો.
Education: દેશભરની યુનિવર્સિટીઓ, IIT અને રાજ્ય દ્વારા ભંડોળ પ્રાપ્ત ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓના લગભગ 1.8 કરોડ વિદ્યાર્થીઓ માટે એક મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. કેન્દ્ર સરકારની ‘વન નેશન, વન સબસ્ક્રિપ્શન’ (ONOS) યોજના હેઠળ, 1 જાન્યુઆરી, 2024 થી, આ વિદ્યાર્થીઓને વિશ્વભરના 13,400 થી વધુ ટોચના આંતરરાષ્ટ્રીય સામયિકોનો મફત પ્રવેશ મળશે. તેનો ઉદ્દેશ્ય દેશના તમામ વિદ્યાર્થીઓ, સંશોધકો અને શિક્ષકોને ઉચ્ચ ગુણવત્તાના સંશોધન પત્રોની સમાન ઍક્સેસ પ્રદાન કરવાનો છે.
આ પહેલના પ્રથમ તબક્કા હેઠળ, વિદ્યાર્થીઓ માટે વિજ્ઞાન, ટેક્નોલોજી, એન્જિનિયરિંગ, ગણિત, દવા, માનવતા, મેનેજમેન્ટ અને સામાજિક વિજ્ઞાન જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રો સાથે સંબંધિત 13,400 આંતરરાષ્ટ્રીય જર્નલ્સ ઉપલબ્ધ થશે. આમાંના ઘણા જર્નલો એલ્સેવિયર, સ્પ્રિંગર નેચર અને વિલી જેવા મોટા પ્રકાશકો દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે.
તે કેવી રીતે ફાયદાકારક રહેશે?
આ યોજના દ્વારા, 451 રાજ્ય યુનિવર્સિટીઓ, 4,864 કોલેજો અને રાષ્ટ્રીય મહત્વની 172 સંસ્થાઓ 6,380 ઉચ્ચ શિક્ષણ અને સંશોધન સંસ્થાઓમાં સામેલ થશે જેને આ જર્નલ્સની ઍક્સેસ મળશે. અત્યાર સુધી માત્ર અમુક પસંદગીની સંસ્થાઓ પાસે આવા સામયિકોનું લવાજમ હતું. પરંતુ હવે દરેક સંસ્થાને ONOS દ્વારા સમાન રીતે આ સુવિધાઓ મળશે.
પહેલ માટે આગળનાં પગલાં
આ પહેલનો બીજો તબક્કો ખાનગી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સુધી વિસ્તરશે, જે જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી મોડલ હેઠળ કરવામાં આવશે. ત્રીજા તબક્કામાં, સાર્વજનિક પુસ્તકાલયોમાં મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ દ્વારા આ સામયિકોની સાર્વત્રિક ઍક્સેસ પ્રદાન કરવામાં આવશે.
એક મોટું પગલું
નિષ્ણાતોના મતે આ પહેલ ત્રણ વર્ષના સમયગાળા માટે રૂ. 6,000 કરોડના ખર્ચે શરૂ કરવામાં આવી છે. આનાથી માત્ર ટિયર 2 અને ટાયર 3 શહેરોમાં સ્થિત સંસ્થાઓને જ ફાયદો થશે નહીં, પરંતુ સંશોધન, વિજ્ઞાન અને અન્ય શાખાઓમાં દેશમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધાત્મકતાને પણ વેગ મળશે.
