Maharashtra Result: મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો આજે જાહેર થવા જઈ રહ્યા છે. પ્રારંભિક તબક્કામાં ભાજપના નેતૃત્વમાં મહાયુતિનો પ્રભાવશાળી પ્રદર્શન દેખાઈ રહ્યું છે, જ્યારે મહાવિકાસ અઘાડી પાછળ છે. એમવીએમાં કોંગ્રેસ, શિવસેના (યુબીટી) અને એનસીપી (શરદ પવાર ગૃપ) જેવા પક્ષો સામેલ છે. ચૂંટણી પહેલા મહાયુતિ સરકાર દ્વારા મહિલાઓ માટે શરૂ કરાયેલી “મુખ્યમંત્રી- માઝી લાડકી બહેણ યોજના”ને એક ‘મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર લાવનાર’ મૉડલ તરીકે રજૂ કરવામાં આવી હતી, અને આ યોજના સમગ્ર પ્રચારની કેન્દ્રબિંદુ બની ગઈ હતી. મહાયુતિ અને એમવીએ બંનેએ આ યોજનાને પોતાના ચૂંટણી મેનિફેસ્ટોમાં સામેલ કરી હતી. સત્તાધારી પક્ષના નેતાઓએ તો આ યોજનાને મહારાષ્ટ્રના ચૂંટણી પરિણામોની સફળતા પાછળનું મુખ્ય કારણ ગણાવ્યું છે.
ચાલો સમજીએ કે માઝી લાડકી બહેન યોજના શું છે? કઈ મહિલાઓ માટે આ યોજના લાગુ છે? આ યોજનાનો લાભ અત્યાર સુધી કેટલાં લોકોને મળ્યો છે? અને આ યોજના ચૂંટણીમાં કેવી રીતે એક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો બની? મતદાનના પરિણામોમાં તેનો પ્રભાવ કેવી રીતે દેખાયો?
‘મારી લાડકી બહેન યોજના’ શું છે?
મહારાષ્ટ્ર સરકારએ 28 જૂન 2024 ને ‘મુખ્યમંત્રી મારી લાડકી બહેન’ યોજના મંજૂર કરી હતી. આ યોજના મહારાષ્ટ્રની 21 થી 65 વર્ષ વયGROUPની પાત્ર મહિલાઓને 1,500 રૂપિયા પ્રતિ મહિનો આર્થિક સહાય પ્રદાન કરે છે. આ સહાયનું વિતરણ ડાયરેક્ટ બેનેફિટ ટ્રાન્સફર (DBT) દ્વારા સીધું મહિલાઓના બેંક ખાતામાં કરવામાં આવે છે.
યોજનાનો ઉદ્દેશ:
- મહિલાઓની આર્થિક સ્વતંત્રતા વધારવી.
- તેમના આરોગ્ય અને પોષણમાં સુધારો લાવવો.
- પરિવારમાં મહિલાઓની ભૂમિકા મજબૂત બનાવવી.
કઈ મહિલાઓને યોજનાનો લાભ મળે છે? યોજના હેઠળ પાત્રતા માટેની નીચે મુજબની શરતો છે:
- મહારાષ્ટ્રનો નાગરિક હોવો આવશ્યક છે.
- યોજનામાં સામેલ મહિલાઓ:
- વિવાહિત મહિલાઓ
- વિધવા, તલાકશુદા, પરિત્યક્તા અને નિરૂશ્રિત મહિલાઓ
- પરિવારની એકમાત્ર અવિવાહિત મહિલા
ઉંમર મર્યાદા:
- ન્યૂનતમ: 21 વર્ષ
- મહત્તમ: 65 વર્ષ
- લાભાર્થી મહિલા નું આધાર કાર્ડ બેંક ખાતા સાથે લિંક કરેલું હોવું જોઈએ.
- લાભાર્થી પરિવારની વાર્ષિક આવક 2.50 લાખ રૂપિયા થી વધુ ન હોવી જોઈએ.
આ યોજના માં કેટલાં મહિલાઓ લાભાર્થી બની?
મારી લાડકી બહેન યોજના પોર્ટલ પર ઉપલબ્ધ માહિતી મુજબ, આ યોજના માટે 1.12 કરોડ અરજીઓ પ્રાપ્ત થઈ હતી. પોર્ટલ પર 1.06 કરોડ અરજીઓ મંજૂર કરવામાં આવી છે. મહારાષ્ટ્રની મહિલા અને બાલ વિકાસ મંત્રી અદિતી તટકરેના જણાવ્યા મુજબ, મુખ્યમંત્રી माझી લાડકી બેહણ યોજનાનો ઉદ્દેશ 2.34 કરોડ પાત્ર મહિલાઓને આર્થિક લાભ આપવાનો છે.
આર્થિક ફંડ અને ખાસ પહેલ:
- આ યોજના રક્ષા બंधન પર શરૂ કરવામાં આવી હતી અને તેને રાજ્યના અનુપૂરક બજેટમાં સામેલ કરવામાં આવી છે.
- આ યોજના માટે રાજ્યના ખજાનેમાંથી વાર્ષિક 46,000 કરોડ રૂપિયાનું ફંડ ફાળવવાની જરૂર છે.
- મહારાષ્ટ્ર સરકારે દિવાળી બોનસ 2024 ની જાહેરાત પણ કરી હતી.
- પાત્ર મહિલાઓને લાડકી બહેણ યોજના દિવાની બોનસ 2024 પહેલ દ્વારા ચોથી અને પાંચમી કિસ્તની પેમેન્ટમાં 3,000 રૂપિયા સીધા તેમના બેંક ખાતાઓમાં જમા કરવામાં આવ્યા હતા।
ચૂંટણીમાં લાડકી બહેણ યોજના કેવી રીતે મુદ્દો બની?
સત્તાધારી મહાયુતિએ પોતાના સમગ્ર પ્રચાર દરમિયાન લાડકી બહેણ યોજનાને ચૂંટણી મુદ્દો બનાવીને તેનો પ્રચાર કર્યો. મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિન્દેએ ચૂંટણી અભિયાનમાં કહ્યું હતું કે આ યોજના ચૂંટણીમાં સરકાર માટે ગેમચેન્જર સાબિત થશે. સંસદ ચૂંટણી માટે જાહેર કરવામાં આવેલા ઘોષણાપત્રમાં મહાયુતિએ લાડકી બહેણ યોજના હેઠળ મહિલાઓને દર મહિને 2,100 રૂપિયા આપવાનું વચન આપ્યું હતું. બીજી બાજુ, મહાવિકાસ અઘાડી (એમવીએ)એ પણ પોતાના ચૂંટણી ઘોષણાપત્ર ‘મહારાષ્ટ્રનામા’માં મુખ્યત્વે પાંચ ગેરન્ટીઓ પર કેન્દ્રિત થયેલું હતું. આ ઘોષણાપત્રમાં મહિલાઓને દર મહિને 3,000 રૂપિયા આપવાનો વચન આપવામાં આવ્યું હતું.
મહારાષ્ટ્રમાં બુધવારે વિધાનસભા ચુંટણી 2024 માટે મતદાન કરવામાં આવ્યું હતું. રાજ્યના 36 જિલ્લાઓની તમામ 288 સીટો પર મતદાન થયું હતું, જ્યાં ઘણા જિલ્લાઓના મતદાતાઓમાં અદભૂત રૂઝાન જોવા મળ્યું હતું. આંકડાઓ મુજબ, રાજ્યમાં કુલ 66.05% મતદાન નોંધાયું હતું. મહારાષ્ટ્રના આ ચુંટણીઓમાં 9.70 કરોડથી વધુ મતદાતા પોતાના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરવા માટે પાત્ર હતા. જેમાંથી 5.00 કરોડ પુરુષ, 4.69 કરોડ મહિલાઓ અને 6,101 ત્રીજા લિંગના મતદાતા હતા. 2019માં મહારાષ્ટ્રમાં કુલ 61.44% મતદાન નોંધાયું હતું. આ રીતે રાજ્યમાં છેલ્લા વિધાનસભા ચુંટણીની તુલનામાં 4.61% વધુ મતદાન થયું.
મહારાષ્ટ્રના ઉપમુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવિસે વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન મતદાનમાં વૃદ્ધિનો શ્રેય ‘સત્તા સમર્થક ભાવના’ને આપ્યો. તેમણે કહ્યું, “પ્રારંભિક પ્રતિસાદમાં સ્પષ્ટ થયું છે કે મતદાતાઓ, ખાસ કરીને મહિલાઓ વચ્ચે મતદાન ટકાવારીમાં વધારો થયો છે. અમને માહિતી મળી છે કે લાડકી બહેણ યોજના ને કારણે મહિલાઓનો મત આપવાનો ટકાવારી વધી છે, જે અમારા માટે સકારાત્મક સંકેત છે.”