Turkey ની રાજધાની અંકારામાં થયેલા હુમલા પાછળ કુર્દિશ જૂથ પીકેકેનો હાથ હોવાનું કહેવાય છે. આ સંગઠનના હુમલા નવા નથી, પરંતુ તે દાયકાઓથી તુર્કી માટે માથાનો દુખાવો બની રહ્યા છે.
Turkey ની રાજધાની અંકારા બુધવારે સાંજે ગોળીઓ અને વિસ્ફોટોથી હચમચી ગયું હતું. એક મહિલા આતંકવાદી સહિત બે આતંકવાદીઓએ અંકારામાં તુર્કી એરોસ્પેસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ TUSAS પર હુમલો કર્યો, જેમાં 5 લોકોના મોત થયા અને 22 લોકો ઘાયલ થયા. આ હુમલાની સરખામણી 2008માં મુંબઈમાં 26/11ના હુમલા સાથે કરવામાં આવી રહી છે. સોશિયલ મીડિયા પરની તસવીરોમાં જોઈ શકાય છે કે કેવી રીતે હુમલાખોરો કારમાં આવ્યા, એરોસ્પેસ ઈન્ડસ્ટ્રીના ગેટ પર ઉતર્યા અને લોકો પર ફાયરિંગ શરૂ કર્યું.
આ હુમલા પાછળ કુર્દિશ સંગઠનોનો હાથ હોવાનું કહેવાય છે. તુર્કીના ગૃહમંત્રીએ પ્રતિબંધિત કુર્દીસ્તાન વર્કર્સ પાર્ટી (કેપીપી) અને ડાબેરી રિવોલ્યુશનરી પીપલ્સ લિબરેશન પાર્ટી પર શંકા વ્યક્ત કરી છે. જો કે હજુ સુધી કોઈ સંગઠને હુમલાની જવાબદારી લીધી નથી.
કુર્દિશ સંગઠનો તુર્કીની આઝાદી બાદથી અલગ કુર્દિશ દેશની માંગણી કરી રહ્યા છે અને દેશને ઉથલાવી દેવાનું ષડયંત્ર પણ ઘડી રહ્યા છે. તુર્કીની સેના અને કુર્દિશ અલગતાવાદીઓ વચ્ચેની લડાઈમાં અત્યાર સુધીમાં હજારો લોકો માર્યા ગયા છે. તુર્કીના ગૃહમંત્રી યેરલિકાયાએ હુમલા બાદ માહિતી આપી હતી કે બે આતંકવાદીઓ માર્યા ગયા છે અને સ્પેશિયલ TUSAS આસપાસના વિસ્તારો પર ડ્રોન વડે નજર રાખવામાં આવી રહી છે.
આતંકવાદી ઠેકાણાઓ પર હુમલા
હુમલા બાદ તુર્કીના રાષ્ટ્રપતિ રેસેપ તૈયપ એર્દોઆને કહ્યું કે, હુમલાખોરોને છોડવામાં આવશે નહીં. જે બાદ તુર્કીના ફાઈટર જેટ્સે પાડોશી દેશો સીરિયા અને ઈરાકમાં 30થી વધુ આતંકીઓના ઠેકાણાઓને નિશાન બનાવ્યા છે. 2015 માં તુર્કી અને પીકેકે વચ્ચેની શાંતિ પ્રક્રિયા તૂટી ગઈ હતી અને ત્યારથી જૂથ અને તેના સાથીઓએ ઘણા હુમલાઓ કર્યા છે.
તે જ સમયે, તુર્કી સેનાએ તેની સરહદ સાથે જોડાયેલા ઇરાક અને સીરિયાના વિસ્તારોમાં બળવાખોરોને ખતમ કરવા માટે અભિયાન શરૂ કર્યું હતું. જેમાં તુર્કી આર્મી પર નાગરિકોની હત્યાનો આરોપ પણ લગાવવામાં આવ્યો છે.
તુર્કીના જૂના દુશ્મનો, કુર્દ કોણ છે?
કુર્દ એક વંશીય જૂથ છે જે ખાસ કરીને મધ્ય પૂર્વના ચાર દેશોમાં જોવા મળે છે – તુર્કી, ઇરાક, ઈરાન અને સીરિયા. કુર્દની પોતાની અલગ ભાષા (કુર્દિશ) અને સંસ્કૃતિ છે. તુર્કીમાં કુર્દની સંખ્યા લગભગ 20 ટકા છે, તુર્કીમાં કુર્દનો સંઘર્ષ ઘણો જૂનો છે. કુર્દ લોકો દાયકાઓથી તુર્કીથી તેમની આઝાદી માટે લડી રહ્યા છે.
તુર્કીની સરકાર કુર્દોની આ માંગને સુરક્ષાના ખતરા તરીકે જુએ છે અને આ માંગણી ઉઠાવનાર પક્ષ PKK (કુર્દીસ્તાન વર્કર્સ પાર્ટી)ને દેશમાં આતંકવાદી સંગઠન જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. તુર્કી સરકાર પર કુર્દિશ ભાષા અને સંસ્કૃતિને દબાવવાનો પણ આરોપ છે, જે સંઘર્ષને વધુ જટિલ બનાવે છે.
ડાબેરી વિચારધારાએ ઉગ્રવાદનું સ્વરૂપ કેવી રીતે લીધું?
PKK ની રચના 1978 માં અબ્દુલ્લા ઓકલાન દ્વારા તુર્કીમાં કુર્દ માટે રાજકીય અને સાંસ્કૃતિક અધિકારો મેળવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે કરવામાં આવી હતી. શરૂઆતમાં આ જૂથ માર્ક્સવાદી-લેનિનવાદી વિચારધારાને અનુસરતું હતું અને ધીમે ધીમે તેણે રાષ્ટ્રવાદી ચળવળનું સ્વરૂપ લીધું હતું.
આ જૂથે 1984 માં કુર્દિશ સ્વતંત્રતા માટે લડતા સશસ્ત્ર બળવો શરૂ કર્યો, જેણે હજારો લોકોના જીવ લીધા. પીકેકે લડવૈયાઓ ઘણીવાર તુર્કીના લશ્કરી અને નાગરિક લક્ષ્યોને નિશાન બનાવવા માટે ગેરિલા યુદ્ધની યુક્તિઓનો ઉપયોગ કરે છે.
