FPI એ ટેબલ ફેરવ્યું, નેટ સેલર બન્યું, ₹ 58,711 કરોડના શેર વેચ્યા, આગળ શું સંકેતો છે?
FPI: વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો ઓક્ટોબરમાં ચોખ્ખા વેચાણકર્તા હતા અને આ મહિને અત્યાર સુધીમાં તેમણે રૂ. 58,711 કરોડના શેર બજારમાંથી ખેંચી લીધા છે. ઈઝરાયેલ અને ઈરાન વચ્ચે વધતા જતા સંઘર્ષ, ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં તીવ્ર વધારો અને ચીનના બજારના મજબૂત પ્રદર્શનને કારણે વિદેશી રોકાણકારોએ વેચવાલી કરી હતી. અગાઉ સપ્ટેમ્બરમાં વિદેશી રોકાણકારોએ રૂ. 57,724 કરોડનું રોકાણ કર્યું હતું. આ નવ મહિનામાં સૌથી વધુ સ્તર હતું. ડિપોઝિટરી ડેટા અનુસાર, વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો (FPIs) એપ્રિલ-મેમાં રૂ. 34,252 કરોડ ઉપાડી લીધા પછી જૂન મહિનાથી સતત ઇક્વિટી માર્કેટમાં નાણા પમ્પ કરે છે.
આગળ શું સંકેતો છે?
એકંદરે, જાન્યુઆરી, એપ્રિલ અને મે સિવાય, FPIs આ વર્ષે ચોખ્ખા ખરીદદાર રહ્યા છે. હિમાંશુ શ્રીવાસ્તવે, મોર્નિંગસ્ટાર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ રિસર્ચ ઇન્ડિયાએ જણાવ્યું હતું કે, “વૈશ્વિક પરિબળો જેમ કે વૈશ્વિક વિકાસ અને વ્યાજ દરની સ્થિતિ આગામી સમયમાં ભારતીય શેરબજારોમાં વિદેશી રોકાણના પ્રવાહને નિર્ધારિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે.” 1 ઓક્ટોબરથી 11 ઓક્ટોબર વચ્ચે ઈક્વિટીમાંથી રૂ. 58,711 કરોડ ઉપાડ્યા. વેન્ચુરા સિક્યોરિટીઝના રિસર્ચ હેડ વિનીત બોલિંગકરે જણાવ્યું હતું કે, “ખાસ કરીને પશ્ચિમ એશિયામાં ઈઝરાયેલ અને ઈરાન વચ્ચે વધતા સંઘર્ષે બજારમાં અનિશ્ચિતતા વધારી છે. આ કારણે વૈશ્વિક રોકાણકારો જોખમ ટાળી રહ્યા છે. FPIs સાવધ બન્યા છે અને ઊભરતાં બજારોમાંથી નાણાં ખેંચી રહ્યાં છે.
બ્રેન્ટ ક્રૂડમાં ઉછાળો
તેમણે કહ્યું કે વૈશ્વિક સંકટને કારણે 10 ઓક્ટોબરે બ્રેન્ટ ક્રૂડની કિંમત બેરલ દીઠ $79 પર પહોંચી ગઈ હતી. જ્યારે 10 સપ્ટેમ્બરે તે બેરલ દીઠ $69 હતો. આનાથી ભારતમાં ફુગાવો અને નાણાકીય બોજ વધવાનું જોખમ ઊભું થયું છે. જિયોજિત ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસના ચીફ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્ટ્રેટેજિસ્ટ વીકે વિજયકુમાર માને છે કે ધીમી પડી રહેલી અર્થવ્યવસ્થાને ઉત્તેજન આપવા માટે ચીને નાણાકીય અને નાણાકીય પગલાંની જાહેરાત કર્યા પછી FPIs ‘ભારતમાં વેચો, ચીનમાં ખરીદો’ વ્યૂહરચના અપનાવી રહ્યા છે. FPIs ચીનમાં શેરોમાં નાણાંનું રોકાણ કરી રહ્યા છે, જે હજુ પણ પ્રમાણમાં સસ્તા છે. એકંદરે, આ તમામ કારણોએ ભારતીય શેરબજારમાં કામચલાઉ વિક્ષેપ ઉભો કર્યો છે. આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં FPIs એ ઇક્વિટીમાં રૂ. 41,899 કરોડ અને બોન્ડ માર્કેટમાં રૂ. 1.09 લાખ કરોડનું રોકાણ કર્યું છે.