America: હવે ગાઢ અંધકારમાં ‘સૂર્ય ઉદય’ થશે, ‘સૂર્યપ્રકાશ’ વેચાવા જઈ રહ્યો છે, તો હવે રાત્રે તમારા ધાબા પર સૂર્યપ્રકાશ આવશે.
America: કલ્પના કરો કે તે કાળી રાત હોય અને ચંદ્રને બદલે સૂર્યના કિરણો આકાશમાં પ્રકાશ ફેલાવવા લાગે, તો તમારી પ્રતિક્રિયા શું હશે? તે એક સ્વપ્ન જેવું લાગે છે પરંતુ ટૂંક સમયમાં આ સ્વપ્ન વાસ્તવિકતા બની શકે છે. ટૂંક સમયમાં સૂર્યના કિરણો રાતના અંધારામાં પણ તમારી છતને પ્રકાશિત કરશે. તમે વિચારતા હશો કે આ કેવી રીતે શક્ય છે? તો ચાલો તમને વિગતવાર જણાવીએ.
ખરેખર, અમેરિકાના કેલિફોર્નિયામાં એક સ્ટાર્ટઅપ છે, જેનું નામ રિફ્લેક્ટ ઓર્બિટલ છે. તે સૂર્યપ્રકાશ વેચવાની યોજના ધરાવે છે. સ્ટાર્ટઅપ અનુસાર, તે અવકાશમાં ઉપગ્રહો લોન્ચ કરશે, જેની મદદથી રાત્રે સૂર્યપ્રકાશ પૃથ્વી પર પ્રતિબિંબિત થઈ શકે છે, જેથી ઉર્જા ઉત્પાદન કોઈપણ અવરોધ વિના ચાલુ રહેશે.
રિફ્લેક્ટ ઓર્બિટલના સીઈઓ બેન નોવાકે તાજેતરમાં લંડનમાં ‘ઈન્ટરનેશનલ કોન્ફરન્સ ઓન એનર્જી ફ્રોમ સ્પેસ’માં આ વિચાર રજૂ કર્યો હતો. નોવાકે જણાવ્યું કે તેમની કંપની આવા ઉપગ્રહોને અવકાશમાં મોકલવાની યોજના બનાવી રહી છે, જે સૂર્યપ્રકાશને એકત્રિત કરી શકે છે અને તેને રાત્રે પૃથ્વીના સોલર પેનલ પર મોકલી શકે છે.
માંગ પર સૂર્યપ્રકાશ
તેમણે આ પ્રક્રિયાને ‘સનલાઇટ ઓન ડિમાન્ડ’ નામ આપ્યું છે. જેમાં સૂર્યપ્રકાશ દિવસ-રાતના બંધનમાંથી મુક્ત થશે. મતલબ કે હવે આપણે સૂર્યપ્રકાશ માટે દિવસની રાહ જોવી નહીં પડે, પરંતુ આ ઉપગ્રહો દ્વારા તે ગમે ત્યારે અને ગમે ત્યાંથી મેળવી શકાશે.
રાત્રે સૌર ઉર્જાનો ઉપયોગ
નોવાકે એક ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું – મારી પાસે સૌર ઉર્જા સંબંધિત વાસ્તવિક સમસ્યાને ઉકેલવા માટે એક રસપ્રદ રીત છે. તે એક અણનમ શક્તિ છે… દરેક વ્યક્તિ દરેક જગ્યાએ ઘણી બધી સોલાર પેનલ્સ ઇન્સ્ટોલ કરી રહી છે, જે માનવતાને ઉર્જા પ્રદાન કરવા માટે એક ઉત્તમ વિકલ્પ છે પરંતુ રાત્રે સૂર્યપ્રકાશ બંધ થઈ જાય છે. જો તમે આ પાયાની સમસ્યાને પણ હલ કરશો તો તમને દરેક જગ્યાએ સૌર ઉર્જા મળવાની સમસ્યામાંથી છુટકારો મળશે.
નોવાકે જણાવ્યું હતું કે તેમની કંપની દ્વારા તેઓ માત્ર દિવસના પ્રકાશમાં જ નહીં પરંતુ રાત્રિના અંધકારમાં પણ સૌર ઊર્જાની ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરી શકે છે અને વિશ્વની વીજ ઉત્પાદન ક્ષમતામાં વધારો કરી શકે છે.
57 ઉપગ્રહો સૂર્યપ્રકાશને પ્રતિબિંબિત કરશે.
તેણે પોતાના સ્ટાર્ટઅપના અનોખા આઈડિયાનો વીડિયો પણ જાહેર કર્યો છે. તે દર્શાવે છે કે રાત્રે સૂર્યપ્રકાશ કેવી રીતે પ્રતિબિંબિત થઈ શકે છે. નોવાકે કહ્યું કે તેમની કંપનીનું ધ્યેય રાત્રિના અંધારામાં સૂર્યપ્રકાશ વેચવાનું છે, જે લોકોના ઘરોમાં રાત્રે પણ પૂરતી વીજળી પૂરી પાડશે. દરેક ઉપગ્રહ 33 ચોરસ ફૂટના અલ્ટ્રા-રિફ્લેક્ટિવ માયલર મિરરથી સજ્જ છે, તે 57 નાના ઉપગ્રહોને લોન્ચ કરવાની છે. આ અરીસાઓ પૃથ્વી પરના સૌર ખેતરોમાં સૂર્યપ્રકાશને પ્રતિબિંબિત કરવા માટે રચાયેલ છે.
આ એક ચમત્કાર હશે.
આ ઉપગ્રહો પૃથ્વીની સપાટીથી લગભગ 600 કિલોમીટરની ઊંચાઈએ ભ્રમણ કરશે. ઉપગ્રહો સૌથી વધુ માંગના સમયે સૌર ઉર્જા પ્લાન્ટને 30 મિનિટનો વધારાનો સૂર્યપ્રકાશ પ્રદાન કરી શકે છે. જો આવું થાય તો માનો કે તે સ્ટાર્ટઅપ માટે અજાયબીઓ કરવા જઈ રહ્યું છે. આ સ્ટાર્ટઅપમાં 7 લોકોની એક ટીમ કામ કરે છે, જેણે પહેલાથી જ હોટ એર બલૂનમાં 8 બાય 8 ફીટ માઈલર મિરર ઉમેરીને તેના કોન્સેપ્ટનું પરીક્ષણ કર્યું છે. કંપની તેને વર્ષ 2025માં લોન્ચ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે.
રશિયા પહેલા પણ આવું કરી ચૂક્યું છે.
અકલ્પનીય લાગતી રિફ્લેક્ટ ઓર્બિટલ યોજના અગાઉ પણ રશિયા દ્વારા અજમાવવામાં આવી છે. 1992 માં, રશિયાએ ઝાનમ્યા 2 મિશન શરૂ કર્યું. ભ્રમણકક્ષામાં એક અરીસો ગોઠવવામાં આવ્યો હતો, જે થોડા સમય માટે પૃથ્વી તરફ પ્રકાશનો કિરણ ચમકતો હતો. જો કે, વૈજ્ઞાનિકો આ સફળતાને પુનરાવર્તિત કરવામાં સક્ષમ ન હતા, મુખ્યત્વે કારણ કે તે સમયે આકાશમાં ઉપગ્રહો મોકલવા ખૂબ ખર્ચાળ હતા.
ટીકા પણ
આ વિચારની ટીકા પણ કરવામાં આવી હતી. ટીકાકારો કહે છે કે લોકોને રાત્રે ફોન દ્વારા સૂર્યપ્રકાશની ઍક્સેસ આપવાથી પહેલાથી જ ઉચ્ચ પ્રકાશ પ્રદૂષણના સ્તરમાં વધારો થઈ શકે છે. જેના કારણે તે વિસ્તારમાં સૂવાનો પ્રયાસ કરતા લોકોને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
જે કંપની આ કરવા જઈ રહી છે તેના વિશે.
રિફ્લેક્ટ ઓર્બિટલ એ કેલિફોર્નિયા સ્થિત સ્ટાર્ટ-અપ છે જે બેન નોવાક દ્વારા સહ-સ્થાપિત છે. કંપનીની વેબસાઈટ અનુસાર, રિફ્લેક્ટ ઓર્બિટલ શરૂ કરતા પહેલા, નોવાકે સેંકડો ટેક્નોલોજી પ્રોજેક્ટ્સ પર કામ કરતા વર્ષો વિતાવ્યા હતા જેથી તે દિવસ માટે તાલીમ આપવામાં આવે જ્યારે યોગ્ય વિચાર આવ્યો.
