IPO: કેપિટલ માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબીએ નાની કંપનીઓના IPOમાં હેરાફેરી અને હેરાફેરી અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. આને રોકવા માટે નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ (NSE)એ નવો નિયમ બનાવ્યો છે જે તાત્કાલિક અસરથી લાગુ થઈ ગયો છે. સ્પેશિયલ પ્રી-ઓપન સેશન દરમિયાન સ્મોલ એન્ડ મીડિયમ એન્ટરપ્રાઇઝ (SME) IPO માટે ઇશ્યૂ પ્રાઇસ પર હવે 90 ટકાની પ્રાઇસ કંટ્રોલ કેપ છે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઘણી કંપનીઓ IPO લોન્ચ કરીને શેરબજારમાં
લિસ્ટ થઈ છે. તેણે બમ્પર વળતર આપીને રોકાણકારોને પણ સમૃદ્ધ બનાવ્યા છે. 2024માં અત્યાર સુધીમાં લગભગ 120 કંપનીઓ નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ અને બોમ્બે સ્ટોક એક્સચેન્જ પર SME સેગમેન્ટમાં લિસ્ટેડ થઈ છે. તેમાંથી 35 કંપનીઓના IPO 99 ટકાથી 415 ટકા સુધીના લાભ સાથે લિસ્ટ થયા છે. પરંતુ, હવે આવું નહીં થાય.
હકીકતમાં, કેપિટલ માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબીએ નાની કંપનીઓના IPOમાં હેરાફેરી અને હેરાફેરી અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. આને રોકવા માટે નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ (NSE)એ નવો નિયમ બનાવ્યો છે, જે તાત્કાલિક અસરથી લાગુ થઈ ગયો છે. સ્પેશિયલ પ્રી-ઓપન સેશન દરમિયાન સ્મોલ એન્ડ મીડિયમ એન્ટરપ્રાઇઝ (SME) IPO માટે ઇશ્યૂ પ્રાઇસ પર હવે 90 ટકાની પ્રાઇસ કંટ્રોલ કેપ છે. આનો અર્થ એ થયો કે કોઈપણ SME સેગમેન્ટનો IPO લિસ્ટિંગ પર 90 ટકાથી વધુ વળતર આપી શકશે નહીં.
જો કે, આ 90 ટકા પ્રતિબંધ માત્ર SME IPO માટે છે. મેઈનબોર્ડ IPO/રી-લિસ્ટેડ સિક્યોરિટીઝ/પબ્લિક ડેટ પર કોઈ નિયંત્રણ રહેશે નહીં અને તેઓ તેમના માર્કેટ કેપ મુજબ લિસ્ટેડ થશે.
ભૂલ ક્યાં થાય છે?
ભૂલ ક્યાં થાય છે?SME સેગમેન્ટમાં છેલ્લા કેટલાક સમયથી ઘણી કંપનીઓ લિસ્ટેડ છે. આમાંથી ઘણાએ બમ્પર વળતર પણ આપ્યું છે. પરંતુ, માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબી માને છે કે આમાં છેડછાડને વધુ અવકાશ છે.
માર્ચમાં સેબીના ચેરપર્સન માધાબી પુરી બુચે કહ્યું હતું કે, ‘એસએમઈ સેગમેન્ટમાં હેરાફેરી થઈ રહી હોવાની માહિતી છે. અમને પ્રતિસાદ મળ્યો છે કે કેટલીક કંપનીઓ SME સેગમેન્ટમાં હેરફેર કરી રહી છે. અમે તેની સાથે વ્યવહાર કરવા માટે નિયમો બનાવી રહ્યા છીએ. ઉપરાંત, SMEs IPOને વધુ સુવિધાજનક બનાવવા માટે એક યોજના તૈયાર કરી રહ્યા છે.
SME IPOએ ઘણા રેકોર્ડ તોડ્યા
SME IPOએ ઘણા રેકોર્ડ તોડ્યાછેલ્લા કેટલાક સમયથી એસએમઈ સેગમેન્ટમાં લિસ્ટેડ કંપનીઓનું પૂર આવ્યું છે. કારણ કે તેમની માર્કેટ કેપ ખૂબ જ ઓછી છે અને તેઓ ઘણા લોકો દ્વારા નોંધવામાં આવતા નથી, તેથી તેમની સાથે ચાલાકી કરવી સરળ બની જાય છે. ગ્રે માર્કેટ દ્વારા આ IPOના ભાવમાં છેતરપિંડી કરવામાં આવે તેવી પણ શક્યતા છે.
ગયા વર્ષે 176 કંપનીઓ લિસ્ટ થઈ હતી. NSE ઇમર્જ પ્લેટફોર્મ પરથી રૂ. 4,842 કરોડ એકત્ર કરવામાં આવ્યા હતા. આ કંપનીઓ માટે રોકાણકારો પાસેથી 2.8 લાખ કરોડ રૂપિયાની રેકોર્ડ રકમની અરજીઓ મળી હતી.
