Budget 2024
Privatization of IDBI Bank: એસબીઆઈના આર્થિક સંશોધન વિભાગે અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે એવી અપેક્ષા છે કે સરકાર બજેટમાં આઈડીબીઆઈ બેંકના ખાનગીકરણ અંગે સ્પષ્ટતા લાવશે.
Budget 2024: સરકારે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો (PSBs) માં ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટને આગળ ધપાવવું જોઈએ કારણ કે તે સારી સ્થિતિમાં છે. સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI)ના ઈકોનોમિક રિસર્ચ ડિપાર્ટમેન્ટે સોમવારે પોતાના રિપોર્ટમાં આ વાત કહી છે. રિપોર્ટમાં હાલની જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોને મજબૂત કરવા પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. ‘ઈન્ટ્રોડક્શન ટુ યુનિયન બજેટ 2024-25’ શીર્ષકવાળા રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “બૅન્ક સારી સ્થિતિમાં હોવાથી, સરકારે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોના વિનિવેશ સાથે આગળ વધવું જોઈએ.” સરકાર અને ભારતીય જીવન વીમા નિગમ (LIC) બેંકમાં લગભગ 61 ટકા હિસ્સો વેચી રહી છે.
IDBIના ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ પર બજેટમાં સ્પષ્ટતા
“તેઓએ ઓક્ટોબર, 2022માં ખરીદદારો પાસેથી બિડ મંગાવી હતી. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ પબ્લિક એસેટ મેનેજમેન્ટ (DIPAM) ને જાન્યુઆરી, 2023 માં ઓફર પર IDBI બેંકના હિસ્સા માટે રસના અનેક અભિવ્યક્તિઓ પ્રાપ્ત થઈ હતી. અમને આશા છે કે સરકાર બજેટમાં આ અંગે સ્પષ્ટતા કરશે.” હાલમાં, સરકાર IDBI બેંકમાં 45 ટકાથી વધુ હિસ્સો ધરાવે છે અને (LIC) 49.24 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.
ડિપોઝિટ વ્યાજ પર ટેક્સમાં ફેરફાર
સરકારે ડિપોઝિટના વ્યાજ પરના ટેક્સમાં ફેરફાર કરવો જોઈએ અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ અને શેરબજારોને અનુરૂપ વિવિધ પાકતી મુદતની થાપણોને એકસમાન સારવાર આપવી જોઈએ. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ઘરેલું ચોખ્ખી નાણાકીય બચત ઘટીને ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી) ના 5.3 ટકા થઈ છે અને 2023-24માં 5.4 ટકા રહેવાની ધારણા છે. જો આપણે મ્યુચ્યુઅલ ફંડની અનુરૂપ થાપણ દરોને આકર્ષક બનાવીએ, તો તે ઘરની નાણાકીય બચત અને ચાલુ ખાતા અને બચત ખાતા (CASA) વધારી શકે છે.”
GST વધશે
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે આ રકમ થાપણદારોના હાથમાં હશે, તેથી તે વધારાના ખર્ચ તરફ દોરી શકે છે અને આમ સરકાર માટે વધુ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી) આવક પેદા કરી શકે છે. “બેંક થાપણો વધવાથી માત્ર કોર ડિપોઝિટ બેઝ અને નાણાકીય સિસ્ટમમાં સ્થિરતા જ નહીં પરંતુ સ્થાનિક બચતમાં પણ વધારો થશે કારણ કે બેંક સિસ્ટમ વધુ સારી રીતે નિયંત્રિત છે અને ઉચ્ચ જોખમ / અસ્થિરતાના વિકલ્પો પૂરા પાડે છે,” તેમાં વધુ વિશ્વાસ છે આ માં કરતાં.
સરકારે IBC સંબંધિત ચિંતાઓ પર વિચાર કરવો જોઈએ
SBIના આર્થિક સંશોધન અહેવાલમાં આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે કે સરકાર નાદારી અને બેન્કરપ્સી કોડ (IBC) સંબંધિત ચિંતાઓ પર ધ્યાન આપશે. આમાં સુધારો કરવો જોઈએ અને IBC હેઠળના કેસોને ઝડપી બનાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ. નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં IBC દ્વારા રિકવરી 32 ટકા રહી હતી અને નાણાકીય લેણદારોએ તેમના દાવાઓના 68 ટકા ગુમાવ્યા હતા. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 330 દિવસને બદલે ઉકેલ સુધી પહોંચવામાં 863 દિવસ લાગી રહ્યા છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “સ્ટ્રેસ્ડ એસેટ્સના નિકાલ માટે IBC એક મહત્વપૂર્ણ માપદંડ છે. પરંતુ આ માટે બજારને આગળ વધારવા માટે સંભવિત ઉકેલ અરજદારોના અવકાશને વિસ્તૃત કરવાની જરૂર છે.
