Congress: અરુણાચલ પ્રદેશ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસનું પ્રદર્શન ફરી એકવાર ખૂબ જ નિરાશાજનક રહ્યું છે. અરુણાચલમાં કોંગ્રેસને માત્ર 1 સીટ મળી છે સુપડા સાફ થઈ ગયા છે. અરુણાચલ પ્રદેશની 60 સભ્યોની વિધાનસભામાં ભાજપે 46 બેઠકો જીતીને સતત ત્રીજી વખત સત્તામાં વાપસી કરી છે. અરુણાચલ પ્રદેશમાં એક સમયે કોંગ્રેસનો દબદબો હતો, પરંતુ હવે સ્થિતિ એવી છે કે તે 60માંથી 41 વિધાનસભા બેઠકો પર ઉમેદવારો પણ મેળવી શકી નથી. જે રાજ્યમાં ત્રણ દાયકાથી વધુ સમયથી કોંગ્રેસનું રાજનીતિ પર પ્રભુત્વ છે, ત્યાં દેશની સૌથી જૂની પાર્ટીની આ સ્થિતિ આશ્ચર્યજનક છે.
19 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી, માત્ર 1 બેઠક જીતી
2019ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે ચાર સીટો જીતી હતી, પરંતુ આ વખતે પાર્ટીની હાલત ખૂબ જ ખરાબ જોવા મળી રહી છે. અરુણાચલ કોંગ્રેસના ઘણા વરિષ્ઠ નેતાઓએ ચૂંટણી લડતા પહેલા જ હાથ છોડી દીધા હતા. ઘણા નેતાઓના નામ પણ ફાઈનલ થયા હતા, પરંતુ તેમણે પાર્ટી હાઈકમાન્ડના આદેશનો અનાદર કરીને ચૂંટણી લડવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો. પૂર્વ કામેંગ જિલ્લાના બામેંગ મતવિસ્તારમાંથી મેદાનમાં ઉતરેલા કુમાર વાય ચૂંટણી હરીફાઈમાં કોંગ્રેસના એકમાત્ર વિજેતા રહ્યા છે.
કોંગ્રેસના નેતાઓ ચૂંટણી પહેલા જ મેદાન છોડીને ભાગ્યા
અરુણાચલ પ્રદેશમાં વિધાનસભા ચૂંટણીની જાહેરાત થતાની સાથે જ કોંગ્રેસની મુશ્કેલીઓ સામે આવી છે. કોંગ્રેસે આ ચૂંટણી માટે 35 ઉમેદવારોની યાદી તૈયાર કરી હતી, જેમાંથી 10 ઉમેદવારોએ ઉમેદવારી નોંધાવી ન હતી. બાકીના ઉમેદવારોમાંથી પાંચે છેલ્લી ઘડીએ પોતાના નામ પાછા ખેંચી લીધા હતા. કનુબારીમાં અન્ય એક ઉમેદવાર, સોમફા વાંગસાએ ઉમેદવારી પત્રોની ચકાસણી બાદ બેઠક “સમર્પણ” કર્યું અને ભાજપમાં જોડાયા. કોંગ્રેસ પાર્ટી આનાથી ખૂબ નારાજ છે અને ભવિષ્યમાં પાર્ટીની સામે આવી ગંભીર સમસ્યાઓ ઊભી ન થાય તે માટે કડક પગલાં લેવાનું વિચારી રહી છે.
અરુણાચલમાં કોંગ્રેસના નેતાઓ કેમ બદલી રહ્યા છે કેમ્પ?
કોંગ્રેસના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ઉમેદવારોની ટૂંકી યાદીમાંથી નવ નેતાઓ સહિત પક્ષના ઘણા વરિષ્ઠ સભ્યોને પહેલેથી જ હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા, જેઓ ભાજપ સાથેના કથિત જોડાણને નિશાન બનાવે છે, ધ ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાએ અહેવાલ આપ્યો હતો, જેમણે ચૂંટણી પણ લડી ન હતી. સૂત્રોએ જણાવ્યું કે પીસીસીની અનુશાસન સમિતિએ તેમને છ વર્ષ માટે પાર્ટીમાંથી હાંકી કાઢ્યા છે. આ ઉમેદવારોએ પાર્ટીને પણ જાણ કરી ન હતી કે તેઓ ચૂંટણી લડવાના નથી.
કોંગ્રેસના એક નેતાએ કહ્યું કે તેઓ છેલ્લી ઘડી સુધી કોંગ્રેસની ટિકિટ માટે લડ્યા હતા, પરંતુ બાદમાં પાછળ હટી ગયા હતા. અરુણાચલ પ્રદેશના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન નબામ તુકીએ મતવિસ્તારમાંથી કોંગ્રેસના નેતાઓની આશ્ચર્યજનક હિજરત માટે “મની પાવર”ને જવાબદાર ઠેરવ્યો. તેમણે કહ્યું કે પક્ષની શિસ્ત સમિતિની ભલામણો અનુસાર પક્ષપલટો કરનારાઓને હાંકી કાઢવાનું ચાલુ રાખવામાં આવશે. અમે નિઃશંકપણે નિરાશ છીએ, પરંતુ નિરાશ નથી.
અરુણાચલમાં કોંગ્રેસની સફર ઉદયથી સૂપડા સાફ થવાની સફર
1980માં અરુણાચલ પ્રદેશમાં યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે 13 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે અહીં કુલ 30 વિધાનસભા બેઠકો હતી. આ પછી 1984માં યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે 30માંથી 21 બેઠકો જીતીને સરકાર બનાવી હતી. ત્યારે ભાજપને માત્ર એક બેઠકથી સંતોષ માનવો પડ્યો હતો. 1990 માં અરુણાચલ પ્રદેશમાં સીમાંકન પછી, વિધાનસભા બેઠકોની સંખ્યા બમણી થઈને 60 થઈ ગઈ. આ વખતે પણ કોંગ્રેસનો દબદબો યથાવત રહ્યો અને તેણે 37 બેઠકો જીતી.
1995માં અરુણાચલ પ્રદેશની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ 43 બેઠકો સાથે સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવી હતી. આ વર્ષે કોંગ્રેસે તમામ 60 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી. આ પછી 1999ની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે અહીં રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. વિધાનસભાની 60માંથી 53 બેઠકો પર શાનદાર જીત મેળવીને વિપક્ષને વિચારવા મજબૂર કરી દીધા. 2004માં કોંગ્રેસની વિધાનસભા બેઠકો ઘટી હોવા છતાં કોંગ્રેસ 34 બેઠકો જીતીને સત્તામાં રહી હતી. 2009માં કોંગ્રેસને 42 બેઠકો મળી હતી. 2014માં કોંગ્રેસે ફરી 42 બેઠકો જીતી હતી. પરંતુ આ પછી 2019માં ચિત્ર બદલાઈ ગયું. આ વખતે ભાજપને 41 અને કોંગ્રેસને માત્ર 4 બેઠકો મળી હતી.
અરુણાચલમાં ભાજપની શાનદાર જીત
ભાજપ 60 સભ્યોની અરુણાચલ પ્રદેશ વિધાનસભામાં 46 બેઠકો જીતીને સતત ત્રીજી વખત સત્તામાં પરત ફર્યું છે, પાર્ટીને 2019 કરતાં ચાર વધુ બેઠકો મળી છે. વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં પ્રચંડ જીત સાથે, ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) એ વિરોધ પક્ષોનો સફાયો કર્યો, ખાસ કરીને કોંગ્રેસ, જેણે માત્ર એક જ બેઠક જીતી, એનપીપી (5), એનસીપી (3) અને પીપીએ (2) ની નીચે ઉતર્યા પાંચમા સ્થાને. ત્રણ બેઠકો અપક્ષ ઉમેદવારોના ફાળે ગઈ હતી. મુખ્યમંત્રી પેમા ખાંડુએ કહ્યું કે ‘લેન્ડ ઓફ ધ રાઇઝિંગ સન’ અરુણાચલ પ્રદેશમાં જે બન્યું છે, તે જ દેશના અન્ય ભાગોમાં 4 જૂને થશે, જ્યારે લોકસભા ચૂંટણી માટે મતોની ગણતરી કરવામાં આવશે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અરુણાચલ પ્રદેશના લોકોને ભવ્ય વિજય બદલ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા.
વિપક્ષી કોંગ્રેસે 60 સભ્યોની વિધાનસભામાં 19 ઉમેદવારોને મેદાનમાં ઉતાર્યા હતા અને માત્ર બામંગ બેઠક પરથી જ કોંગ્રેસનો ઉમેદવાર જીતવામાં સફળ રહ્યો. જ્યાં રાજ્યના ભૂતપૂર્વ ગૃહ પ્રધાન કુમાર વાયએ ભાજપના ડોબા લેમનિયોને 635 મતોના સાંકડા અંતરથી હરાવ્યા હતા. પ્રદેશ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ નબામ તુકીએ કહ્યું કે પાર્ટી ચૂંટણી પરિણામોથી ‘નિરાશ પરંતુ હતાશ નથી’. તેમણે કહ્યું, “અમે હારના કારણોનું આત્મનિરીક્ષણ કરીશું અને આગામી દિવસોમાં સંગઠન પર કામ કરીશું.”
