Mohini Ekadashi 2024: હિન્દુ ધર્મમાં એકાદશીનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે જે વ્યક્તિ એકાદશીનું વ્રત કરે છે તેના જીવનમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને ઐશ્વર્ય રહે છે. તેમજ તેને કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડતો નથી. મોહિની એકાદશીનું પોતાનું મહત્વ માનવામાં આવે છે, કારણ કે આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુએ ધર્મની રક્ષા માટે મોહિની અવતાર લીધો હતો. તેથી આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુના મોહિની સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે.
મોહિની એકાદશીનો વિશેષ મહિમા શાસ્ત્રોમાં વર્ણવવામાં આવ્યો છે. આ એકાદશી વૈશાખ માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશીના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે આ વ્રત રાખવાથી અનેક લાભ મળે છે. એવી પણ માન્યતા છે કે મોહિની એકાદશીનું વ્રત કરવાથી એક હજાર ગાયનું દાન, તીર્થયાત્રા અને યજ્ઞ કરવા સમાન પુણ્ય મળે છે. તેમજ આ વ્રત કરવાથી ભગવાન વિષ્ણુની કૃપા વરસે છે અને તમામ પાપોનો નાશ થાય છે.
મોહિની એકાદશી તારીખ (મોહિની એકાદશી તારીખ 2024)
તમામ એકાદશીઓમાં મોહિની એકાદશી ખૂબ જ શુભ અને ફળદાયી માનવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે આ વ્રતના શુભ પરિણામોથી વ્યક્તિ જન્મ અને પુનર્જન્મના ચક્રમાંથી મુક્ત થઈને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે. આવતીકાલે એટલે કે 19મી મેના રોજ મોહિની એકાદશી વ્રત રાખવામાં આવશે. ચાલો જાણીએ કે આ એકાદશી કેટલા સમયથી ચાલશે.
મોહિની એકાદશી 2024 શુભ સમય (મોહિની એકાદશી સમય 2024)
વૈશાખ મહિનાના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિ 18 મેના રોજ સવારે 11:22 વાગ્યે શરૂ થઈ છે અને 19 મે 2024ના રોજ બપોરે 1:50 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં ઉદયા તિથિ અનુસાર 19મી મેના રોજ મોહિની એકાદશીનું વ્રત કરવામાં આવશે.
મોહિની એકાદશી વ્રત પારણાનો સમય (મોહિની એકાદશી 2024 વ્રત પારણાનો સમય)
એકાદશી તિથિની સમાપ્તિ પછી એકાદશી વ્રત તૂટી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં 20મી મેના રોજ મોહિની એકાદશી વ્રત તોડવામાં આવશે. મોહિની એકાદશી ઉપવાસનો સમય 20મી મેના રોજ સવારે 5.28 થી 8.12 સુધીનો છે.
મોહિની એકાદશી પૂજા સમાગ્રી
મોહિની એકાદશીની પૂજા થાળીમાં કેટલીક વિશેષ વસ્તુઓનો સમાવેશ કરવાથી પૂજા સફળ થાય છે અને ભગવાન વિષ્ણુ પણ પ્રસન્ન થાય છે. આવો જાણીએ મોહિની એકાદશીની પૂજા થાળીમાં કઈ વસ્તુઓનો સમાવેશ કરવો જોઈએ. પૂજા થાળીમાં ચૌકી, સોપારી, તુલસી, નારિયેળ, પીળું ચંદન, પીળું કપડું, કેરીના પાન, કુમકુમ, પીળા ફૂલ, મીઠાઈ, અક્ષત, લવિંગ, ધૂપ, દીપક, ફળ, ભગવાન વિષ્ણુ અને દેવી લક્ષ્મીની મૂર્તિનો સમાવેશ કરો.
મોહિની એકાદશી પૂજાવિધિ 2024
મોહિની એકાદશી વ્રતના દિવસે સવારે વહેલા ઊઠીને (બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં) સ્નાન કરો અને સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો.
ત્યારબાદ સૂર્યદેવને જળ અર્પણ કરો. આ દિવસે પીળા રંગના કપડા પહેરવાનો પ્રયાસ કરો.
આ પછી ભગવાન વિષ્ણુનું સંપૂર્ણ ભક્તિભાવથી ધ્યાન કરો અને એકાદશી વ્રત રાખવાની પ્રતિજ્ઞા લો.
ભગવાન વિષ્ણુના મોહિની સ્વરૂપનું ધ્યાન કરતી વખતે તેમને રોલી, મોલી, પીળા ચંદન, અક્ષત, પીળા ફૂલ, ફળો અને મીઠાઈઓ અર્પણ કરો.
ત્યારપછી ભગવાન વિષ્ણુને પીળા વસ્ત્રો પહેરાવવા માટે અગરબત્તીઓનો ઉપયોગ કરો અને આરતી કરો.
આ પછી મોહિની એકાદશી વ્રત કથા વાંચો. ઓમ નમો: ભગવતે વાસુદેવાય મંત્રનો પણ જાપ કરો અને વિષ્ણુ સહસ્ત્રનમનો પાઠ કરો.
આ પછી, કલશ સ્થાપિત કરો અને ભગવાન વિષ્ણુની પૂર્ણ ભક્તિ સાથે પૂજા કરો. તેમને દીવો, ધૂપ, પ્રસાદ અને ફળ અર્પણ કરો.
મોહિની એકાદશીના દિવસે સોનું દાન, ભૂમિ દાન, ગાય દાન, અન્ન દાન, જળ દાન, ચંપલ, છત્ર અને ફળ વગેરેનું દાન કરવું જોઈએ.
મોહિની એકાદશીના દિવસે વ્રત કથાનો પાઠ અવશ્ય કરવો. મોહિની એકાદશીમાં રાત્રી જાગરણનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે.
એવું કહેવાય છે કે આ દિવસે રાત્રે જાગરણ કરવાથી વ્યક્તિ વર્ષોની તપસ્યા સમાન પુણ્ય પ્રાપ્ત કરે છે.
મોહિની એકાદશી પર આખી રાત જાગતા રહો અને ભગવાનનું ધ્યાન કરો અને ભજન અને કીર્તન કરો. દ્વાદશીના દિવસે પૂજા પછી બ્રાહ્મણ અથવા કોઈ જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિને ભોજન કરાવો અને તેમને દાન આપો. આ પછી જ ઉપવાસ તોડવો.
મોહિની એકાદશી પર શું કરવું?
મોહિની એકાદશીના દિવસે સવારે ઉઠીને સ્નાન કરવું. તે પછી ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો, તેમને પીળા વસ્ત્રો પહેરાવો અને પીળા ચંદનનું તિલક કરો. આ પછી ભક્તિભાવથી એકાદશી વ્રત રાખવાનો સંકલ્પ લો. આ દિવસે ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાય મંત્રનો જાપ કરો. વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામનો પાઠ પણ કરો. પાઠ પૂરો થયા પછી, પંચામૃત અને તુલસીના પાન ભગવાન વિષ્ણુને અર્પણ કરવા જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે તેનાથી ઘરમાં સુખ-શાંતિ જળવાઈ રહે છે.
મોહિની એકાદશી પર શું ન કરવું?
ચોખાનું સેવન ન કરો – એકાદશીના દિવસે ભૂલથી પણ ચોખા અથવા ચોખામાંથી બનેલી વસ્તુઓનું સેવન ન કરો. જો તમે એકાદશીનું વ્રત ન કર્યું હોય તો પણ તમારે આ દિવસે ભાત ન ખાવા જોઈએ. આ દિવસે માત્ર સાત્વિક ભોજન જ ખાઓ.
તુલસીના પાન ન તોડવા – એકાદશીના દિવસે તુલસીના પાન ન તોડવા જોઈએ અને ન તો તુલસીને જળ ચઢાવવું જોઈએ, કારણ કે માન્યતા છે કે એકાદશીના દિવસે તુલસી માતા ભગવાન વિષ્ણુ માટે એકાદશીનું વ્રત પણ રાખે છે.
કોઈની સાથે દુર્વ્યવહાર ન કરો – એકાદશીના દિવસે કોઈની સાથે ઝઘડો ન કરો અને કોઈની સાથે દુર્વ્યવહાર ન કરો. આ દિવસે મોટાભાગનો સમય ભગવાનની પૂજામાં વિતાવો. સાથે જ એકાદશીના દિવસે કોઈ વડીલ કે સ્ત્રીનું અપમાન ન કરવું.
મોહિની એકાદશીનું મહત્વ
પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુએ ધર્મની રક્ષા માટે અનેક અવતાર લીધા અને વિશ્વના કલ્યાણ માટે અલગ-અલગ રૂપ ધારણ કર્યા. તેમજ આ એકાદશીનું વ્રત કરનારને આસક્તિ અને મોહમાંથી મુક્તિ મળે છે. આ અગિયારશ માનસિક શાંતિ અને જીવનમાં સફળતા લાવે છે. મોહિની એકાદશી વ્રતના મહિમાથી તમામ પાપોનો નાશ થાય છે અને વ્યક્તિને 1000 ગોદાન સમાન ફળ મળે છે. આ સાથે અનેક પ્રકારની શારીરિક સમસ્યાઓ પણ દૂર થઈ જાય છે.
મોહિની એકાદશી શુભ યોગ (મોહિની એકાદશી 2024 શુભ યોગ)
આ વખતે મોહિની એકાદશી પર ઘણા શુભ યોગ પણ બની રહ્યા છે. આ શુભ યોગો જ્યોતિષની દૃષ્ટિએ ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે આ યોગોમાં મોહિની એકાદશીનું વ્રત રાખવાથી અને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાથી વિશેષ લાભ થાય છે.
મોહિની એકાદશીના દિવસે દ્વિપુષ્કર યોગ, સિદ્ધિ યોગ, સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ અને અમૃત સિદ્ધિ યોગની રચના થઈ રહી છે. ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા સમયે સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ રચાય છે, જે તમામ કાર્યોને સિદ્ધ કરવા માટે શ્રેષ્ઠ યોગ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાથી વ્યક્તિનું જીવન હંમેશા સુખી રહે છે.
