ઈલેક્ટ્રિક વાહન ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાને મજબૂત બનાવવું… બહેતર ઈકો-સિસ્ટમ! બજેટમાં ઓટો સેક્ટરને શું મળ્યું… શું બચ્યું?

Budget 2024: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની સરકારે આજે તેના બીજા તબક્કાનું અંતિમ બજેટ રજૂ કર્યું. કેન્દ્રીય નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે સામાન્ય બજેટ રજૂ કરતી વખતે કેટલીક મોટી જાહેરાતો કરી હતી, જેમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને લઈને વધુ સારી ઇકો સિસ્ટમ વિકસાવવાની વાત કરવામાં આવી હતી. તો ચાલો જાણીએ આ બજેટમાં ઓટો સેક્ટરને શું મળ્યું છે?

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે અમારી સરકાર દેશમાં વધુ સારી ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલ ઇકો સિસ્ટમ વિકસાવવા પર કામ કરી રહી છે. આવનારા સમયમાં અમારી સરકાર ઈ-વાહનોને વિસ્તારશે અને મજબૂત કરશે. ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઉત્પાદન અને ચાર્જિંગને ટેકો આપવા માટે એક ઇકો સિસ્ટમ બનાવવામાં આવશે. જાહેર પરિવહન માટે ઈલેક્ટ્રિક બસોને વધુ અપનાવવા અને ઇલેક્ટ્રિક વાહન નેટવર્કના વિસ્તરણને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.

ઇવી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર ભાર:

આ બજેટમાં સરકારે ઈલેક્ટ્રિક વાહન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને સુધારવાની દિશામાં કામ કરવાનો દાવો કર્યો છે. જો કે, ઇલેક્ટ્રિક ગતિશીલતાની દિશામાં કોઈ વ્યક્તિગત મોટી જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. પરંતુ સરકારે ઈલેક્ટ્રિક વાહનો માટે ચાર્જિંગ સેન્ટર બનાવવાની અને યુવાનોને આ કૌશલ્ય માટે તાલીમ આપવાની વાત કરી છે. મોદી સરકારના આ વચગાળાના બજેટમાં મુખ્યત્વે ગ્રામીણ, કૃષિ ક્ષેત્રની યોજનાઓ અને મહિલાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.

શું અપેક્ષાઓ હતી:

આ વચગાળાના બજેટમાં, વાહન ઉત્પાદકો ઇલેક્ટ્રિક વાહન (EV) સેગમેન્ટ પર વધુ પ્રોત્સાહનોની અપેક્ષા રાખતા હતા. છેલ્લા એક વર્ષમાં જે ઉદ્યોગમાં સતત વૃદ્ધિ જોવા મળી છે, ખાસ કરીને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વેચાણમાં જબરદસ્ત વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. આવી સ્થિતિમાં, ઓટો ઉદ્યોગની નજર FAME યોજના પર ટકેલી હતી, જે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે નોંધપાત્ર સબસિડી પ્રદાન કરે છે. આ વર્ષે FAME II સબસિડી સમાપ્ત થવાની તૈયારી સાથે, ઉદ્યોગને આશા હતી કે તે લંબાવવામાં આવશે અને FAME III માટે સૂચિત રૂ. 40,000 – 50,000 કરોડ એક સકારાત્મક પગલું હશે.

લિથિયમ બેટરી પર ટેક્સ:

લિથિયમ આયન (લી-ઓન) બેટરીનો સૌથી વધુ ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોમાં થાય છે. સામાન્ય રીતે ઇલેક્ટ્રિક ફોર વ્હીલરમાં બેટરીની કિંમત 40 થી 42 રૂપિયાની આસપાસ હોઇ શકે છે. જો કે, આ વાહનથી મોડેલમાં બદલાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ઉદ્યોગ લિથિયમ-આયન બેટરી પરના હાલના 18% ટેક્સના પુનર્મૂલ્યાંકનની અપેક્ષા રાખતો હતો. જેથી ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની કિંમતમાં ઘટાડો કરી શકાય. આ ઉદ્યોગે અગાઉની સરખામણીમાં EV વેચાણમાં 50% નો નોંધપાત્ર વધારો જોયો છે, કુલ વાહન (પેટ્રોલ, ડીઝલ, ઇલેક્ટ્રિક) વેચાણમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોનું યોગદાન ગયા વર્ષે 4% થી વધીને 6.4% થયું છે.