હોળીકા દહનના એક દિવસ પછી હોળીનો તહેવાર અને બે દિવસ પછી ભાઈ દૂજનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. જો કે ભાઈ દૂજ દિવાળી પછી ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ આ તહેવાર પણ હોળી પછી આવે છે. આવી સ્થિતિમાં વર્ષમાં બે વાર ભાઈ દૂજનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. ભાઈ દૂજ એ ભાઈ-બહેનના પ્રેમનું પ્રતીક છે. દેશના કેટલાક ભાગોમાં ચૈત્ર મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષના બીજા દિવસે ભાઈ દૂજનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ભાઈ બહેનના ઘરે જઈને તિલક લગાવે છે અને ભોજન લે છે. આ વખતે હોળી ભાઈ દૂજનો તહેવાર આજે એટલે કે 9 માર્ચ, 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.
શુભ શરૂઆત
હોળી ભાઈ દૂજનો શુભ સમય ચૈત્ર મહિનાની બીજી તારીખ 8 માર્ચ, 2023 ના રોજ સાંજે 7:42 વાગ્યે શરૂ થયો છે, જે ગુરુવાર સુધી એટલે કે 9 માર્ચ, 2023 ના રોજ રાત્રે 8:54 વાગ્યે ચાલુ રહેશે. આવી સ્થિતિમાં, ઉદય તિથિ અનુસાર, આ તહેવાર 9 માર્ચે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.
પદ્ધતિ
આ દિવસે ભાઈઓએ સવારે વહેલા ઉઠીને ચંદ્રના દર્શન કરવા જોઈએ. આ પછી નદીમાં જઈને સ્નાન કરો. જો નજીકમાં કોઈ નદી નથી, તો તમે ઘરે જ નવશેકા પાણીથી સ્નાન કરી શકો છો. આ પછી, બહેનના ઘરે જવા નીકળો. બહેનો તેમના ભાઈઓને ખવડાવે છે. આ પછી, તેમને તિલક લગાવીને આરતી કરો. ભાઈઓએ પણ પોતાની ક્ષમતા મુજબ બહેનોને ભેટ આપવી જોઈએ.
તિલક
તિલક કરતા પહેલા કેસરના 27 પાન લો અને તેમાં ગંગાજળ અને લાલ ચંદન મિક્સ કરો. ધ્યાનમાં રાખો કે આ તિલક ચાંદીના પાત્રમાં અથવા પિત્તળના પાત્રમાં જ તૈયાર કરો. આ પછી આ વાટકી ભગવાન વિષ્ણુના ચરણોમાં રાખો. આ પછી ઓમ નમો નારાયણાય મંત્રનો 27 વાર જાપ કરો. સૌથી પહેલા આ તિલક શ્રી હરિ વિષ્ણુને લગાવો. આ પછી ભાઈઓને તિલક કરો.