580 વર્ષ બાદ શુક્રવારે દેશના ઘણા ભાગોમાં સૌથી લાંબુ આંશિક ચંદ્રગ્રહણ જોવા મળ્યું હતું. આજે ચંદ્રગ્રહણ બાદ આવતા મહિને સૂર્યગ્રહણ થવાનું છે. આ વર્ષે કુલ બે સૂર્યગ્રહણ થયા છે. જેમાં વર્ષનું પ્રથમ સૂર્યગ્રહણ થયું છે. વર્ષનું પ્રથમ સૂર્યગ્રહણ 10 જૂન 2021ના રોજ થયું હતું. આજથી 15 દિવસ પછી ડિસેમ્બર મહિનામાં આ વર્ષનું બીજું સૂર્યગ્રહણ થશે.
તે જ રીતે, આજે પૂર્વ ભારતના કેટલાક વિસ્તારોમાં આંશિક ચંદ્રગ્રહણ જોવા મળ્યું હતું જે સાંજે 4.17 વાગ્યે સમાપ્ત થયું હતું. ઓડિશાના ભુવનેશ્વરમાં પઠાણી સામંતા પ્લેનેટોરિયમના ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર શુભેન્દુ પટનાયકે જણાવ્યું હતું કે આ સૌથી લાંબુ આંશિક ચંદ્રગ્રહણ છે જે આજે બપોરે 12.47 વાગ્યે શરૂ થયું હતું. તેમણે કહ્યું કે દુર્લભ ઘટના પૂર્વ ભારતના કેટલાક વિસ્તારોમાંથી જોઈ શકાય છે.
આજે કાર્તિક પૂર્ણિમાના અવસરે ચંદ્રગ્રહણનો કુલ સમયગાળો 3 કલાક 28 મિનિટ અને 24 સેકન્ડ હતો, જે છેલ્લા 580 વર્ષમાં સૌથી લાંબુ આંશિક ચંદ્રગ્રહણ છે. તે જ સમયે, હવે ચંદ્રગ્રહણના 15 દિવસ પછી એટલે કે 04 ડિસેમ્બર 2021ના રોજ પણ સૂર્યગ્રહણ થશે. ચંદ્રગ્રહણ હંમેશા પૂર્ણ ચંદ્રની તારીખે જ થાય છે. સૂર્યગ્રહણ ચોક્કસપણે ચંદ્રગ્રહણ પહેલા અથવા પછી થાય છે. વર્ષનું છેલ્લું સૂર્યગ્રહણ એન્ટાર્કટિકા, દક્ષિણ આફ્રિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા અને દક્ષિણ અમેરિકામાં જોવા મળશે. આ ગ્રહણ ભારતમાં જોઈ શકાશે નહીં.
સમજાવો કે ચંદ્રગ્રહણ ત્યારે થાય છે જ્યારે ચંદ્ર સીધો પૃથ્વીની પાછળ અને તેની છાયામાં જાય છે. આ ત્યારે જ થાય છે જ્યારે સૂર્ય, પૃથ્વી અને ચંદ્ર અન્ય બે વચ્ચે પૃથ્વી સાથે બરાબર અથવા ખૂબ નજીકથી સંરેખિત હોય છે. ચંદ્રગ્રહણ પૂર્ણિમાની રાત્રે જ થઈ શકે છે. ચંદ્રગ્રહણનો પ્રકાર અને લંબાઈ ચંદ્રની તેની ભ્રમણકક્ષામાં કોઈપણ નોડની નિકટતા પર આધારિત છે.
નોંધપાત્ર રીતે, આંશિક ચંદ્રગ્રહણ દરમિયાન, પૃથ્વીનો પડછાયો માત્ર ચંદ્રના એક ભાગમાંથી પસાર થાય છે, પરિણામે એક મોટો કાળો ડાઘ દેખાય છે જે જાણે ચંદ્રનો એક ભાગ કપાઈ ગયો હોય.